Hij kwam in Brussel bij de EU-top zijn ‘overwinningsplan’ presenteren, maar de Oekraïense president Volodymyr Zelensky maakte een murw gebeukte indruk. Alsof hij tegen een muur loopt en eigenlijk niet meer in de overwinning gelooft.
De meeste sterren, of ze nou popidolen zijn of politici, komen zo ongeveer rennend het podium op. Een enkeling doet dat sloffend, alsof hij net uit bed de gang naar de wc maakt. Volodymyr Zelensky was een toonbeeld van dat laatste, toen hij zijn opwachting maakte in de grote perszaal van de Europese Raad in Brussel.
Al was hij in een vorig leven acteur, het leek geen gespeelde nonchalance. De Oekraïense president had net zijn ‘overwinningsplan’ gepresenteerd aan de verzamelde Europese regeringsleiders, maar hij oogde aangeslagen, murw, alsof hij al niet meer in zijn eigen plan gelooft.
Zonder een inleiding – gebruikelijk bij persconferenties – gaf hij meteen gelegenheid tot het stellen van vragen, die hij in het Oekraïens beantwoordde.
De Oekraïners weer een gevoel geven dat ze sterk staan
De kern van zijn Overwinningsplan is de uitnodiging om toe te treden tot de NAVO. ‘Hoe kun je de Oekraïners weer een gevoel geven dat ze sterk staan? Door ze de NAVO-paraplu aan te bieden. Als wij een teken krijgen dat we bij de NAVO mogen, voelen we ons niet langer alleen,’ zei hij met gevoel voor dramatiek. ‘En we begrijpen natuurlijk dat die toekomst [bij de NAVO] pas begint na de oorlog.’
Een uitnodiging zegt volgens Zelensky ook dat ‘het niet Poetin is die de wereld verandert’.
Maar de NAVO zal volgens hoge diplomatieke bronnen niet eerder dan in juni 2025 over een uitnodiging aan Oekraïne beslissen. Zelensky vertrok na de persconferentie naar het Brusselse hoofdkwartier om secretaris-generaal Mark Rutte en de ministers van Defensie uit de 32 NAVO-lidstaten (toe) te spreken.
Noord-Koreanen klaar om mee te vechten
Zelensky wees erop dat de Russische weerstand tegen de oorlog groeit en dat het aantal Russische troepen ook niet oneindig is. Er zijn volgens de president al 600.000 Russen omgekomen in Oekraïne. Volgens zijn veiligheidsdiensten worden in Rusland 10.000 Noord-Koreanen getraind om mee te vechten in de Donbas. ‘We zien de eerste stappen naar een echte wereldoorlog.’
Natuurlijk sprak Zelensky ook over een ander belangrijk element van zijn ‘overwinningsplan’: het inzetten van westerse lange-afstand-raketten om Russische doelen te raken. De Amerikanen en Duitsers zijn daar zeer huiverig voor. ‘Als we toestemming krijgen, is dat een duidelijk teken aan Rusland dat ze de oorlog moeten stoppen. Maar in Amerika denken ze dat zij dan de oorlog worden ingezogen.’
‘Daarover praat ik niet met Olaf’
Op de vraag of hij met de Duitse bondskanselier Olaf Scholz had gepraat over de inzet van Duitse lange-afstand-wapens, zei Zelensky, die aan het eind van zijn optreden overging op Engels en iets meer ontspannen oogde: ‘Daarover praat ik niet met Olaf, want hij heeft ons de wapens nooit gegeven.’
Waarop hij het podium weer afslofte. Op naar de NAVO, op zoek naar een veiligheidsparaplu die hem voorlopig niet wordt geboden.