Zondag 9 februari kiest Kosovo een nieuw parlement. Zal Moskou de uitslag manipuleren, zoals wordt gevreesd?
1. Waarom denken we dat Rusland de verkiezingen in Kosovo wil manipuleren?
Al eind oktober schreef de voorzitter van de ngo Euro-Atlantische Raad van Servië, Dragan Šormaz, op X dat Moskou een plan heeft om Kosovo te destabiliseren en een ondemocratische sfeer te creëren vóór de verkiezingen: ‘De Russen willen het verkiezingsproces beïnvloeden met inzet van individuen uit minderheidsgemeenschappen: Roma, Bosniakken en Gorani.’
2. Is er hard bewijs voor inmenging in Kosovo?
Nee. Maar de Russische staats-tv besteedt al jaren aandacht aan de spanningen tussen etnische Albanezen (de meerderheid) en Serviërs (zo’n 10 procent) in Kosovo. De informatie is vaak verdraaid ten gunste van de Serviërs. En Rusland probeerde zich onlangs te mengen in andere verkiezingen in Oost-Europa. Je mag dus verwachten dat het ook in Kosovo de stembusgang naar zijn hand wil zetten.
3. Wat heeft Rusland met Servië?
Serviërs zijn Slaven, net als Russen. Bovendien is hun religie identiek: oosters-orthodox. In het verleden koos Rusland vaak de Servische kant. Niet alleen vlak voor de Eerste Wereldoorlog, maar ook tijdens de oorlogen in voormalig Joegoslavië in de jaren negentig. De Russische president Vladimir Poetin is in Servië erg populair.
4. Waren eerdere pogingen tot Russische beïnvloeding succesvol?
In zeer beperkte mate. Bij andere Europese verkiezingen probeerde Rusland van alles, maar kreeg het niet de gewenste uitslag. In Moldavië betaalde Moskou kiezers miljoenen euro’s om in oktober op de pro-Russische presidentskandidaat te stemmen. Toch won de pro-Europese president.
In Roemenië zette Moskou in november een ongekende TikTok-campagne op, waarmee het de volstrekt onbekende pro-Russische presidentskandidaat Călin Georgescu aan de winst wilde helpen. Dat lukte in de eerste ronde. Maar deze inmenging was zo evident, dat de rechter de uitslag vernietigde.
5. Waar loonde de Russische moeite wel?
In Georgië. Maar daar is een groot deel van het volk in opstand gekomen tegen de toenemende Russische greep op de regering. Pro-Europabetogers demonstreren er nog elke avond.