In een uitgelekte memo van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) benoemt het VN-instituut zijn eigen zwakheden. Artsen zonder Grenzen leverde scherpe kritiek op de ebola-aanpak van de WHO en andere internationale organisaties.
Artsen zonder Grenzen vindt dat de ebola-epidemie lange tijd is onderschat en waarschuwt dat er nu te veel wordt ingezet op reisbeperkingen zonder de besmettingshaard aan te pakken.
Slecht geregeld
‘Door eerder op te treden had de epidemie ingeperkt kunnen worden,’ zegt de voorzitter van Artsen zonder Grenzen Tankred Stöbe vrijdag in de Duitse krant Frankfurter Rundschau. ‘De wereldgemeenschap moet snel en vastberaden handelen. We hebben meer opgeleid personeel en bedden nodig in de drie zwaarst getroffen landen Guinee, Liberia en Sierra Leone.’
Ook vindt de organisatie dat er meer geld moet worden gestoken in onderzoek naar vaccins en medicijnen tegen de ziekte. Stöbe vindt verder dat zelfs het evacueren van besmette hulpverleners niet goed is geregeld.
WHO
Vooral over de WHO is de voorzitter niet te spreken: ‘We hebben in maart al gewaarschuwd voor de verspreiding van het virus. In juni was de epidemie niet meer te controleren, maar zelfs de WHO reageerde alleen maar afwachtend.’
Experts schetsen tegelijkertijd een slecht beeld van de WHO en de reactie op de ebola-uitbraak. De organisatie werd dit voorjaar geplaagd door slechte communicatie, gebrek aan leiderschap en een geldtekort.
De WHO wordt gekenmerkt door ‘een cultuur van stagnatie, denkt niet voortvarend na over het aanpakken van problemen, en ziet zichzelf meer als een technisch agentschap dan een wereldleider’, aldus professor wereldgezondheid Lawrence Gostin van Georgetown University in Washington.
Incompetent
De WHO geeft toe dat de kritiek van Stöbe gegrond is en wijt hun fouten aan incompetent personeel en een gebrek aan informatie. In een interne memo van de WHO die persbureau AP in handen heeft gekregen staat dat ‘vrijwel iedereen die met de uitbraak te maken heeft de overduidelijke signalen heeft gemist’.
Experts hadden zich moeten realiseren dat traditionele methoden om virussen intern te houden niet werken in een regio met poreuze grenzen en slechte gezondheidszorg.
Ook erkent de organisatie te zijn gehinderd door zijn eigen bureaucratie. Peter Piot, een van de ontdekkers van het ebola-virus, vraagt zich af waarom WHO de ebola-uitbraak pas in augustus als internationale gezondheidscrisis bestempelde terwijl de uitbraak toen al vijf maanden aan de gang was.