Wie zijn de vechtende vrouwen van IS en wat drijft hen?

Er gaan steeds meer vrouwen naar Syrië om zich in te zetten voor Islamitische Staat (IS). De terreurbeweging trekt vooral islamitische vrouwen uit West-Europese landen aan. Wat drijft deze vrouwen?

IS heeft speciale vrouwelijke brigades waar via sociale media volop voor wordt gerekruteerd. Een van die brigades is Al-Khansaa, een korps bestaande uit vijfentwintig tot dertig vrouwen. Khadija (schuilnaam) was getuige van vele gruwelijkheden binnen Al-Khansaa en besloot toen de groep te verlaten.

Zij vertelt dinsdag in een openhartig interview aan CNN over de omstandigheden binnen de vrouwelijke IS-brigade: ‘Degenen die de regels overtreden, krijgen zweepslagen,’ vertelt Khadija in het interview. Binnen Al-Khansaa worden de vrouwen getraind om wapens schoon te maken, uit elkaar te halen en af te vuren. ‘Het mantra van de groep is: we reageren hard op ongelovigen, maar genadig op onszelf.’

Al-Khansaa

De geheel vrouwelijke Al-Khansaa brigade werd op 2 februari 2014 gevormd. De groep is actief in de Syrische stad Raqqa. De kerntaak van de vrouwelijke groep was om mannelijke activisten te ontmaskeren die zich gekleed als vrouw door IS-checkpoints begaven om gevangenzetting te ontwijken.

Maar nu patrouilleren ze ook door de straten van Raqqa op zoek naar vrouwen die zich niet aan de door IS gestelde kledingvoorschriften houden. Zo mogen ze geen sluiers met decoraties dragen of sluiers die te strak zitten. Ook mogen hun ogen niet zichtbaar zijn.

Vrouwen worden alleen bij Al-Khansaa toegelaten als ze alleenstaand zijn en tussen de 18 en 25 jaar oud. De leden van de brigade krijgen een salaris van 25.000 Syrische lires (minder dan 150 euro). Momenteel worden de vrouwen niet ingezet om terroristische aanslagen te plegen, maar worden ze gebruikt om defensief op te treden in de gebieden van IS.

Trends

Volgens schattingen van het Terrorism Research and Analysis Consortium is ongeveer 15 procent van de gerekruteerde terroristen van IS vrouw en komen ze uit tenminste veertien verschillende landen, waaronder Groot-Brittannië, Duitsland en Nederland.

Volgens Veryan Khan, woordvoerder van het Terrorism Research and Analysis Consortium, zijn er twee trends waar we op moeten letten: ‘De ene trend is dat vrouwen steeds actiever worden binnen IS en net achter de frontlinies staan. De tweede is dat ze aangeven nog actiever mee te willen doen,’ zegt de expert tegen CNN.

Sociale media

Waarom zou je als (Westerse) vrouw bij IS gaan? Volgens Dr. Katherine Brown, hoogleraar Defensiestudies aan King’s College in Londen, is de invloed van sociale media enorm: ‘Ze gebruiken Twitter, Tumblr, LinkedIn en ask.fm,’ schrijft zij in een stuk voor BBC.

Aqsa Mahmood liet haar familie bijvoorbeeld in 2013 achter in Glasgow en vertrok naar Syrië. Ze is nu getrouwd met een IS-terrorist en schrijft een blog waarin ze vrouwen wegwijs maakt binnen IS.

Ze schrijft dat het de taak van de vrouw is om de man te ondersteunen en voornamelijk huishoudelijke taken te verrichten. Ook schrijft ze, in strijd met de berichtgeving over Al-Khansaa, dat gerekruteerde vrouwen vooral niet de illusie moeten hebben dat ze voor gevechtsoperaties zullen worden geselecteerd.

Waarom?

Volgens Brown gingen veel Westerse vrouwen in eerste instantie richting Syrië om hun man te steunen. Dat is nu niet meer de enige reden: ‘Vrouwen gaan uit utopische overwegingen bij IS: ze kunnen meedoen met de jihad en kunnen deel uitmaken van de creatie van een nieuwe islamitische staat,’ schrijft de onderzoeker.

Daarnaast voelen zij zich volgens Brown niet thuis in de Westerse wereld. Ze voelen zich gehinderd in het praktiseren van hun geloof en hebben kritiek op het politieke systeem van het Westen. ‘Het is een combinatie van politieke en persoonlijke motieven die deze vrouwen naar Syrië drijft.’