Drie dagen voor de verkiezing in Griekenland gaat de extreemlinkse partij Syriza aan kop in de peilingen. Een overwinning van de extreemlinkse partij kan tot een gevaarlijke confrontatie met de andere landen in de eurozone leiden.
Volgens de peilingen is 31 procent van de stemgerechtigden van plan om zondag op de eurosceptische Syriza te stemmen, schrijft Griekse krant Kathimerini.
De Europese Unie en de financiële markten bekijken het tafereel met argusogen. Als Syriza wint, bestaat de angst dat Griekenland zijn schulden niet meer onder controle kan houden en het land de eurozone moet verlaten.
Bankroet
Voorzitter van de eurogroep Jeroen Dijsselbloem benadrukte in een interview met Der Spiegel dat ‘alle potentiële Griekse leiders in de eurozone willen blijven’. Als ze dat zeggen, moeten ze ook de regels en afspraken accepteren die daarbij horen, zegt Dijsselbloem.
Daarmee doelt de eurogroep-voorzitter op de steunpakketten die de Europese Unie en het Internationaal Monetair Fonds aan Griekenland hebben geleend om te voorkomen dat het land failliet zou gaan.
Het eerste steunpakket in 2010 bedroeg 52,9 miljard euro, met een Nederlands aandeel van 3,2 miljard euro.
Toen bleek dat de problemen in Griekenland veel groter waren dan eerst gedacht, werd er in 2012 een tweede steunpakket aangeboden van in totaal 144,5 miljard euro. Nederland heeft aan het tweede steunpakket 14,6 miljard euro bijgedragen.
Hulpbehoevend
In ruil voor de hulp moeten de Grieken de nodige hervormingen doorvoeren. Enkele maatregelen die door Europa worden geëist, zijn de hervorming van de arbeidsmarkt en de verhoging van de pensioenleeftijd.
‘Griekenland kan op dit moment niet zonder hulp van Europa,’ zegt Dijsselbloem. Hij voegt daaraan toe dat leningen zonder hervormingen van de economie niet zullen werken: ‘In dat geval blijft Griekenland altijd hulpbehoevend.’
Syriza heeft al laten weten dat ze opnieuw willen onderhandelen over de voorwaarden van de leningen. ‘De schuld kan niet worden voldaan zolang dit bezuinigingsbeleid wordt gevoerd,’ zei partijleider van Syriza Alexis Tsipras in de aanloop naar de verkiezing.
De partij heeft het helemaal gehad met de bezuinigingen en wil juist investeren.
Korte metten
‘Maandag zal de nationale vernedering voorbij zijn. We maken korte metten met de regels van het buitenland,’ zei hij tegen zijn juichende aanhang donderdag.
De winnaar van de verkiezingen krijgt een ‘bonus’ van vijftig van de driehonderd zetels in het parlement. Dat maakt de nek-aan-nek race tussen Syriza en huidige regeringspartij Nea Dimokratia nog een stuk spannender.
De conservatieve Neo Dimokratia van Antonis Samaras wil het huidige beleid voortzetten en de staatsschuld langzaam terugdringen.
Syriza kan niet rekenen op een meerderheid in het parlement. Het vinden van coalitiepartijen kan nog een uitdaging worden voor Tsipras. De politiek leider heeft namelijk gezegd niet te willen regeren met ‘diegenen die het Duitse beleid van Angela Merkel steunen’, zoals hij de verplichte hervormingen typeert.