Gaat Egypte definitief orde op zaken stellen in Libië?

Egyptische grondtroepen hebben in de Libische stad Derna 55 jihadisten opgepakt. Egypte lijkt vastberaden te zijn definitief een einde te maken aan de jihadistische broeinesten in het buurland.

President en oud-generaal Abdel Fatah al-Sisi is het zat: hij ergert zich al langer aan de gewelddadige jihadisten die in terreinwagens door het noordoosten van Libië scheuren, maar na de onthoofdingen van de Egyptische kopten in Sirte lijkt de maat echt vol te zijn.

Eerder gooide Caïro al bommen op de Libische stad Derna waarbij ongeveer 50 moslimstrijders werden gedood. En nu is het Egyptische leger ook op de grond actief in het buurland. Volgens het Italiaanse persbureau Ansa heeft het Egyptische leger een grondoperatie uitgevoerd in Derna. Daar zouden 55 jihadisten zijn opgepakt. Het is niet zeker of deze grondoperatie daadwerkelijk heeft plaatsgevonden. Andere bronnen trekken de gebeurtenis in twijfel.

Dat deze vermoedelijke operaties juist in Derna gebeuren, is geen toeval. De kustplaats, al sinds de jaren negentig een broeinest van jihadisten, is één van de steden die zich onlangs loyaal verklaarden aan Islamitische Staat.

Egypte is bang dat de Libische jihadisten met hun Egyptische geloofsgenoten gaan samenwerken. De grens tussen beide landen, die meer dan 1.000 kilometer bedraagt, is moeilijk te controleren. Daarom laat het leger bommen vallen op jihadistische doelwitten in de grensstreek en is het nu ook op de grond actief.

Samen met Italië, dat als voormalig kolonisator nog altijd een speciale band heeft met Libië, roept Egypte de internationale gemeenschap op tot ingrijpen. Een nieuw mandaat van de Verenigde Naties (VN) zou een internationale troepenmacht naar Libië moeten sturen om orde op zaken te stellen.

Precies vier jaar na de ‘revolutie’ lijkt het land een prototype te zijn van wat in het internationale recht een ‘failed state’ wordt genoemd. De internationaal gesteunde regering is niet in staat om het land onder controle te houden.

Verschillende jihadistische en islamistische groeperingen, die aanvankelijk eensgezind een einde wilden maken aan het regime van Muammar Khaddafi, zijn nu verwikkeld in gevechten met elkaar. Door gebrek aan gezag kunnen burgers niet worden beschermd tegen het dodelijke geweld.

Opkomst IS

De anarchie is bovendien een perfecte voedingsbodem voor radicalisering en IS-sympathisanten timmeren dan ook flink aan de weg. Veiligheidsdiensten waarschuwen dat de groeiende aanwezigheid van IS in het Noord-Afrikaanse land ook een direct gevaar voor Zuid-Europa zou kunnen opleveren.

Zelfmoordterroristen zouden van plan zijn zich te verstoppen in de migrantenbootjes om zo aanslagen in Italië of andere Europese landen te plegen. Egypte en Italië willen het zo ver niet laten komen en vragen de internationale gemeenschap om actie. Maar nu de puinhoop sinds de vorige NAVO-operatie in 2011 alleen maar groter is geworden, lijkt de animo voor een nieuwe interventie gering.