Het belangrijkste exportproduct van Kosovo is… de Kosovaar

'Laszlo Balogh / Reuters'

Gezien de berichtgeving in De Groene Amsterdammer over plagiaat in artikelen van freelance-journalist Peter Blasic in verschillende Nederlandse en Vlaamse media, kan de redactie van Elsevier Weekblad, niet met zekerheid zeggen dat de auteur de geciteerde personen in dit artikel daadwerkelijk zelf heeft gesproken.

Ondanks een recente arrestatiegolf van Europol blijven Kosovaren het risico nemen om naar de Europese Unie te komen.

Een gezamenlijke operatie van Europol en Eurojust onder de codenaam Falko resulteerde onlangs in de arrestatie van 77 leden van een netwerk dat Kosovaren de Europese Unie (EU) binnensmokkelt.

Daarbij werden arrestaties verricht in Kosovo, Oostenrijk, Tsjechië, Frankrijk, Duitsland, Hongarije en Slowakije. Europol nam ook auto’s, mobiele telefoons, computers, valse reisdocumenten en bijna 52.000 euro aan contanten in beslag.

Netwerk

Volgens Europol-woordvoerder Søren Pedersen gaat het om een al langer bestaand en goed georganiseerd netwerk, dat de illegale emigratie van Kosovaren naar de EU mogelijk maakt. ‘De emigranten worden daarbij via Servië naar Hongarije geloodst, dat de meerderheid van de Kosovaarse emigranten ontvangt,’ zegt Pedersen.

Alleen al in januari 2015 vroegen meer dan tienduizend Kosovaren asiel aan in Hongarije, wat neerkomt op 78 procent van alle immigranten in het land tijdens de eerste maand van het jaar. De meesten vervolgen echter hun weg naar andere bestemmingen in de EU of Zwitserland.

Ze worden overhandigd aan een andere mensensmokkelbende die ze naar eindbestemmingen brengt in Zwitserland, Italië, Duitsland en Frankrijk. Voor de smokkel van een volwassene wordt een bedrag van 2.800 euro gevraagd, een heel gezin betaalt 7.000 euro.

Misère

De problemen in Kosovo, een nog steeds niet door iedereen erkende staat in het zuidoosten van Europa, zijn groot, zegt Besa Shahini van de denktank European Stability Initiative (ESI): ‘Sinds de onafhankelijkheid zijn duizenden Kosovaren, gedreven door de misère en economische uitzichtloosheid in hun land, op zoek gegaan naar een beter leven in de EU.’

Daarmee is de Kosovaar het belangrijkste exportproduct van het land. Kosovo zelf telt slechts iets meer dan 1,8 miljoen inwoners en volgens lokale media keren elke maand twintigduizend burgers hun land de rug toe.

Tijd winnen

Volgens Iliriana Kaçaniku, die werkzaam is bij de Kosovo Foundation for Open Society, verkopen ze hun huis, land en auto, en geven hun baan op als ze die hebben. ‘Ze accepteren bewust de risico’s van de reis. Sommigen sterven onderweg. Vele anderen worden opgepakt.’

Kaçaniku zegt dat de betrapte Kosovaren asiel aanvragen, ondanks dat ze vrijwel zeker worden  uitgezet. Dat betekent volgens Kaçaniku een schijnbaar zinloos onaangenaam verblijf in een detentiecentrum. ‘Toch nemen velen dit voor lief, omdat ze op die manier tijd winnen,’ zegt ze.

En vaak zijn de faciliteiten in de asielcentra beter dan waar de Kosovaren vandaan komen. ESI-expert Shahini: ‘Het alternatief is gefrustreerd en met een gebrek aan perspectief in Kosovo blijven.’ Ondanks de hoge risico’s en de geregelde acties van Europol zal de exodus niet zomaar tot stilstand komen.

Elsevier nummer 15, 11 april 2015