Vluchtelingenquota in lidstaten van de Europese Unie (EU) om de last van landen zoals Italië te verminderen, moeten uitkomst bieden in de – ongelijke – toename van het aantal immigranten op Europese grond.
Elke EU-lidstaat zou een vastgesteld percentage vluchtelingen moeten opvangen en daarvoor zijn quota nodig, dat is de wens van het Europese Parlement en de Europese Commissie in Brussel. Elsevier.nl zet drie vragen en antwoorden over de quota op een rij.
Waarom quota (en waarom nu)?
De quota zouden fungeren als Europese verdeelsleutel: op dit moment vangen slechts een paar EU-landen de meeste asielzoekers op, een te grote last. Maar afgezien van Zweden vinden de overige 27 lidstaten van de EU het aantal immigranten – dit jaar naar verwachting 1,3 miljoen – te hoog.
Volgens Europese afspraken (de Dublin-verordening) is het land waar een vluchteling aankomt, verantwoordelijk voor zijn asielaanvraag. Herverdeling zou er voor zorgen dat landen naar ratio – dus kijkend naar factoren zoals welvaart, bevolkingsdichtheid en het huidige percentage migranten in een lidstaat – een vastgesteld percentage vluchtelingen opneemt.
Waar gaan de vluchtelingen heen?
De vluchtelingenquota moeten het mogelijk maken dat een asielzoeker niet automatisch bij het land van aankomst ook de asielprocedure hoeft te doorlopen. Onder meer Italië en Griekenland hebben op dit moment grote problemen de asielaanvragen af te handelen.
Er bestaat al EU-wetgeving die het mogelijk maakt om vluchtelingen te verdelen over meerdere lidstaten. Het gaat om een richtlijn uit 2001, die destijds is aangenomen om het hoofd te bieden aan de stroom vluchtelingen uit Kosovo, schrijft Het Financieel Dagblad.
Als een lidstaat wordt overvallen door een grote en plotselinge toevloed van vluchtelingen, kunnen de ontheemden naar andere lidstaten worden overgeheveld.
Een nog onbekend, klein aantal door de VN erkende vluchtelingen wordt nu over de Unielanden verspreid, schrijft Jelte Wiersma, Elsevier-correspondent in Brussel.
Zijn alle landen het er mee eens?
Sinds 2008 is de Europese Commissie bezig om een gemeenschappelijk asielbeleid op poten te zetten, met solidariteit, coördinatie en harmonisatie als kernpunten.
Na spoedberaad met Europese leiders over de vluchtelingencrisis vorige week, maakte de Duitse bondskanselier Angela Merkel al duidelijk ‘op termijn’ het Europese asielsysteem te willen veranderen.
Ook zij toonde zich – naast het Europese parlement en de Europese Commissie in Brussel – voorstander van een betere verdeling van vluchtelingen.
Volgens Merkel komt driekwart van alle asielaanvragen terecht op de schouders van slechts vijf EU-landen, waaronder Duitsland en Zweden.
Meerdere EU-lidstaten zouden echter niets voor quota voelen: waar Oost-Europa immigranten graag in het noordwesten van Europa wil houden, wil het noordwesten het probleem verplaatsen naar Zuid-Europa – de regio van aankomst voor bijna alle immigranten.
Tijdens de extra top in Brussel kon al geen overeenstemming worden bereikt over een proefproject voor de opname van 5.000 erkende vluchtelingen die zich nu buiten de EU bevinden. Juncker kondigde aan voor 13 mei een voorstel in te dienen.