De tijd van gewapende vrede tussen de ‘eerste wereld’ en de ‘tweede wereld’ lijkt weer helemaal terug te zijn. Amerika is van plan om de Europese oostgrens met Rusland te bewapenen.
De ‘koude oorlog’ tussen Rusland en de westerse landen lijkt definitief op te leven nu Amerika een voor Rusland militair dreigende stap wil gaan maken.
Zwaar materieel
Het Pentagon is van plan om tanks, infanterie-voertuigen en andere zware wapens te plaatsen in de Baltische staten en andere Oost-Europese landen, schrijft The New York Times. Ook wil het Amerikaanse leger ongeveer 5.000 militairen naar de grensgebieden met Rusland sturen.
Als het plan wordt goedgekeurd, wordt het de eerste keer sinds het einde van de Koude Oorlog dat Amerika zware troepen stuurt naar de nieuwe NAVO-landen die voorheen bij de Sovjet-Unie hoorden. De Baltische staten sloten zich in 2004 aan bij de NAVO, maar het Amerikaanse leger bleef er vooralsnog weg om Rusland niet tegen de haren in te strijken.
Spanningen
Maar door de recente spanningen tussen Rusland en het westen liggen de kaarten nu anders. Amerika zegt dat de militaire versteviging van de grenzen nodig is vanwege de ‘Russische dreiging’ die al concreet werd in het oosten van Oekraïne en bij de annexatie van de Krim.
De Baltische staten zeggen die Russische dreiging te voelen en vragen al langer om meer NAVO-steun. Vooral Letland, dat de grootste Russische minderheid heeft, vreest dat de etnische Russen zich gaan roeren naar voorbeeld van de separatisten in het oosten van Oekraïne.
Koerswijziging
‘Dit is een belangrijke koerswijziging,’ zegt de gepensioneerde admiraal en voormalig NAVO-bevelhebber James G. Stavridis tegen de Amerikaanse krant. ‘Dit zorgt voor een zekere geruststelling van zenuwachtige bondgenoten, al is natuurlijk niets beter dan het stationeren van full-time grondtroepen.’
De Amerikaanse bijdrage is nog bescheiden te noemen in vergelijking met de Russische troepen aan de andere kant van de grens. Toch wordt gesproken van een belangrijk signaal. ‘Het is alsof we teruggaan in de tijd,’ zegt een voormalige topambtenaar van het Amerikaanse ministerie van Defensie. Volgens de ambtenaar is de actie vergelijkbaar met de ‘Berlin Brigade‘, de Brits-Amerikaanse bezetting van West-Berlijn, na de Berlijnse crisis van 1961.
NAVO-dreiging
De militaire activiteiten van Amerika zullen in Moskou worden uitgelegd als een bevestiging van de dreiging die uitgaat van de NAVO. Want Rusland zegt juist te reageren op de NAVO-dreiging.
Tot grote onvrede van Rusland doet Letland deze week mee aan een militaire oefening onder leiding van de Verenigde Staten. Letland arresteerde dit weekend twee Russische activisten die met anti-NAVO-pamfletten over het hek van een legerbasis waren geklommen.
Veel Russen in Letland, die een kwart van de bevolking uitmaken, voelen zich gediscrimineerd en achtergesteld.
Oorlog is krankzinnig
De Russische president Vladimir Poetin heeft gezegd op te zullen komen voor de ‘onderdrukte’ Russische minderheden in de buurlanden. Maar aangezien de Baltische staten lid zijn van de NAVO zal hij wel even nadenken alvorens in te grijpen. Volgens het handvest is het transatlantische bondgenootschap verplicht om terug te slaan. Zo ver zal het, als het aan Poetin ligt, voorlopig niet komen. De Russische president noemt het uitbreken van een eventuele oorlog ‘krankzinnig’.