Na jaren onderhandelen is het er dan toch van gekomen: de sancties tegen de Islamitische Republiek Iran worden opgeheven, omdat het land zich zou hebben gehouden aan de afspraken zoals overeengekomen in de nucleaire deal. De reacties zijn gemengd.
In Iran wordt in elk geval met vreugde gereageerd. President Hassan Rouhani is heel gelukkig met de afspraken die na jaren een einde hebben gemaakt aan de internationale economische sancties. ‘Dit is een gouden pagina in de geschiedenis van Iran,’ zei hij zondag. ‘Deze deal is de ommekeer voor de geschiedenis van ons land.’
Hij riep op tot economische hervormingen in het land. Rouhani liet zaterdagavond al weten wat hij van de laatste ontwikkelingen vond: ‘Dit een glorieuze overwinning. Ik dank God voor deze zege en dank de bevolking voor het geduld.’
Vliegtuigen
Teheran slaat meteen toe. Iran koopt 114 vliegtuigen voor de burgerluchtvaart van de Europese Airbusfabriek, meldt het Iraanse ministerie van Transport. Volgens minister Abbas Akhoondi is met de vliegtuigfabrikant overeenstemming over de levering bereikt. Maar die houdt een slag om de arm: zolang Iran te maken heeft met economische sancties kunnen er formeel geen commerciële gesprekken plaatshebben, is de reactie. In Wenen wordt over die afschaffing nog altijd onderhandeld.
Secretaris-generaal van de Verenigde Naties (VN) Ban Ki-moon sprak van een belangrijke mijlpaal. ‘Dit akkoord bewijst dat internationale conflicten het beste opgelost kunnen worden door dialoog en geduldige diplomatie,’ waren zijn woorden.Ook in Frankrijk is opgetogen gereageerd. ‘Een belangrijke stap voor vrede en veiligheid,’ aldus minister van Buitenlandse Zaken Laurent Fabius.
Wantrouwen
Maar er zijn ook andere reacties. Die van de Amerikaanse presidentskandidaat Hillary Clinton bijvoorbeeld. Volgens haar moeten er direct nieuwe sancties worden ingesteld tegen de Islamitische Republiek. ‘Iran schendt nog steeds de resoluties van de Veiligheidsraad van de VN met zijn programma voor ballistische raketten.’ Als de Democratische politicus aan het einde van het jaar zou worden gekozen tot nieuwe president van Amerika blijft ze Iran met wantrouwen benaderen.
Israël, dat geregeld wordt bedreigd door het Iraanse regime, is sceptisch. Premier Benjamin Netanyahu is er niet gerust op dat met het einde van de sancties de houding van Iran verandert. ‘Ze zullen het Midden-Oosten blijven destabiliseren, en terrorisme verspreiden over de wereld,’ zei hij nadat het nieuws bekend werd. Israël blijft op zijn hoede. Netanyahu riep ook andere wereldleiders op om alert te blijven. Iran is steunpilaar van bijvoorbeeld de Libanese terreurorganisatie Hezbollah – die het in woord én daad op Israël heeft gemunt.