Als eerste EU-lidstaat stelt Oostenrijk een migrantenquotum in: vanaf dit jaar worden niet meer dan 37.500 asielzoekers per jaar opgenomen. De Duitse president Joachim Gauck denkt dat zo’n quotum ook voor zijn land ‘moraal en politiek noodzakelijk’ kan zijn.
Oostenrijk ontving in 2015 nog zo’n 90.000 asielaanvragen; dat aantal moet dus flink omlaag. Er wordt juridisch onderzocht hoe het land kan reageren als de limiet eenmaal is bereikt, maar verscherpte grenscontroles en betere registratieprocedures zullen er zeker onderdeel van uitmaken.
Wake-up call
Volgens de Oostenrijkse kanselier Werner Faymann moet het quotum fungeren als een ‘wake-up call’ voor de Europese Unie. ‘In de huidige noodsituatie doet de Unie niet genoeg’, zei Faymann woensdag. Oostenrijk ondervindt veel last van de migratiecrisis; honderdduizenden asielzoekers kwamen in 2015 op doorreis naar Duitsland of Zweden uit in Oostenrijk.
De minister van Buitenlandse Zaken Sebastian Kurz hoopt dat het dichtgooien van de grenzen – waar de Oostenrijkers al een aantal maanden mee bezig zijn – voor een positief domino-effect zal zorgen. Als andere landen soortgelijke maatregelen instellen, wordt het steeds moeilijker voor asielzoekers om door Europa heen te reizen en zullen er uiteindelijk minder komen, is de gedachte.
Duitsland
De druk op de Duitse bondskanselier Angela Merkel om ook limieten te stellen aan het aantal asielzoekers is door de stap van Oostenrijk alleen maar toegenomen. Woensdag legde de Duitse president Joachim Gauck – die zich niet vaak in politieke discussies mengt – er nog een schep bovenop.
Volgens Gauck is het hoogst noodzakelijk dat plannen voor vluchtelingenquota openlijk worden besproken, nadat in 2015 meer dan een miljoen migranten Duitsland binnenkwam. ‘Als democraten niet praten over het terugdringen van migratie, dan doen populisten en xenofoben het wel,’ waarschuwde Gauck.
‘Het is aan politici om twee wensen van burgers bijeen te brengen: de samenleving moet blijven functioneren, maar we hebben ook de humanitaire verplichting om mensen in nood te blijven helpen,’ aldus de Duitse president. Hij schat in dat het ‘zeer waarschijnlijk’ is dat er ook in Duitsland uiteindelijk een migrantenquotum komt.