Saudi-Arabië besloot de diplomatieke betrekkingen met Iran te verbreken. Stilaan volgen ook andere Arabische landen dit voorbeeld, al dan niet onder druk van de machtige bondgenoot. Hoe zit dat bijvoorbeeld met Bahrein?
Bahrein, een oliestaat bestaande uit 33 eilanden, met in totaal 1,3 miljoen inwoners, heeft net als het grote machtige buurland besloten om Iraanse diplomaten uit te wijzen. Ze krijgen 48 uur de tijd om het land te verlaten.
Volgens de BBC beschuldigt het bewind Iran ervan zich ‘op een gevaarlijke manier’ te bemoeien met interne aangelegenheden van de (Arabische) Golfstaten. Ook de Verenigde Arabische Emiraten en Sudan hebben actie ondernomen tegen Iran. De Emiraten roepen hun ambassadeur terug uit Iran. Sudan bevriest een deel van de diplomatieke betrekkingen.
Sudan has now joined Saudi Arabia, UAE and Bahrain in downgrading diplomatic ties with Iran after Nimr al-Nimr's execution
— James Rothwell (@JamesERothwell) January 4, 2016
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Dit alles heeft plaats nadat betogers in Iran de Saudische ambassade bestormden, binnenvielen en in brand staken. Saudi-Arabië reageerde boos en verbrak de diplomatieke betrekkingen.
Oplopende spanningen
De spanningen in de regio lopen in rap tempo op. De aanleiding is de executie van de sjiitische geestelijke Nimr Baqr al-Nimr, afkomstig uit het sjiitische gebied Qatif. Saudi-Arabië is overwegend soennitisch, maar kent tevens een sjiitische minderheid die zich achtergesteld voelt.
In Bahrein is die verhouding juist omgekeerd: 58 procent van de inwoners is sjiitisch, en een minderheid (24 procent) hangt de soennitische variant van de islam aan. Maar het grote probleem is dat deze sjiitische meerderheid het niet voor het zeggen heeft: de archipel wordt geleid door een soenniet, Hamad bin Isa Al Khalifa, sinds 2002 koning van Bahrein.
Nauwe connectie
De nauwe connectie tussen het Huis van Khalifa en de Saudische machthebbers blijkt wel uit het militaire ingrijpen door Saudi-Arabië tijdens de sjiitische opstand in 2011. Demonstranten gingen toen in onder meer de hoofdstad Manama de straat op om meer (democratische) rechten te eisen.
De demonstranten, veelal jongeren, klaagden over de hoge werkloosheid en over discriminatie door het soennitische bewind. Dat pikte de koning niet, die de daarop de hulp inriep van Saudi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten. Troepen uit deze landen sloegen de revolte genadeloos neer, waarbij veel doden te betreuren waren.
De gewelddadige dood van Al-Nimr is voor sjiieten in Bahrein weer een reden om te protesteren. Ordetroepen bestookten hen met traangas. Bahrein is overigens, net als Saudi-Arabië een trouwe bondgenoot van de Verenigde Staten. De Amerikanen hebben er een marinebasis.