Op zoek naar eindeloze ruimte en een zonnig klimaat? Dan is Australië iets voor u. Maar let op: het land stelt hoge eisen. Immigranten prima, maar dan moeten ze wel iets te bieden hebben.
Het toelatingsbeleid van Australië ten aanzien van arbeidsmigranten is vergelijkbaar met dat van Canada en Nieuw-Zeeland: potentiële gegadigden worden geselecteerd op basis van opleiding en werkervaring. Buitenlanders met een beroep waarnaar vraag is, zijn welkom. De rest heeft pech. Op deze manier pikt Australië de krenten uit de pap en wordt voorkomen dat het land wordt overspoeld door gelukzoekers. Bovendien is het natuurlijk niet de bedoeling dat nieuwkomers de banen van de eigen bevolking innemen.
Backpackers
Het aantal beschikbare verblijfsvergunningen wordt jaarlijks vastgesteld, al naar gelang de economische vooruitzichten — in 2015 zo’n 130.000 op een bevolking van ruim 23 miljoen. Op is op. Een andere beproefde methode om Australië binnen te komen, is via familiehereniging: vorig jaar waren het er 57.400. En dan zijn er nog de backpackers, uitwisselingsstudenten en expats. Maar zij moeten weer naar huis. De mogelijkheden om een tijdelijke verblijfsvergunning om te zetten in een permanente, zijn de afgelopen jaren drastisch ingeperkt.
Naast reguliere immigranten neemt Australië ook asielzoekers op. Maar in vergelijking met Nederland gaat het om een zeer geringe hoeveelheid. In december stond de teller op ruim 23.000 voor het hele jaar 2015, onder wie zo’n 12.000 uitverkoren Syriërs.
Ook asielzoekers worden zorgvuldig gescreend voordat zij worden toegelaten. En wie het toch waagt onaangekondigd te verschijnen, wordt opgesloten en uitgezet of in het gunstigste geval doorgestuurd naar Papoea-Nieuw-Guinea. De boodschap is helder: Australiërs zijn best gastvrij, maar ze blijven graag baas in eigen huis.
Australië begon in 1788 als strafkolonie van het Verenigd Koninkrijk. Vanaf 1793 arriveerden de eerste vrijwillige landverhuizers. Terwijl de Aboriginal-bevolking werd gedecimeerd, van naar schatting een half miljoen tot hoogstens enkele tienduizenden, ging het met de Angelsaksische bevolking precies andersom. In 1850 – het jaar waarin de goudkoorts uitbrak – waren het er 400.000. Tien jaar later waren het er al 1,1 miljoen. Tegenwoordig telt Australië ruim 23 miljoen inwoners.
Volgens demografen zullen dat er tegen 2055 bijna 40 miljoen zijn. In 1966 schrapte de regering de wet die bepaalde dat immigratie was voorbehouden aan blanken. En dat hebben ze geweten. Het aantal Aziaten in Australië is de afgelopen decennia spectaculair toegenomen. Indiërs vormen tegenwoordig de grootste groep nieuwkomers, op de voet gevolgd door Chinezen. Pas op de derde plaats komen de Britten. (foto: UniversalImagesGroup/Getty)
Nog steeds leert ieder Australisch kind dat de Engelse kapitein James Cook in 1770 Australië ontdekte. De Nederlander Abel Tasman was hem echter voor. Reeds in 1644 bracht hij in opdracht van de VOC het westelijk deel van het continent in kaart. Tasman noemde het Nieuw-Holland. Dat Nederland Nieuw-Holland nooit heeft gekoloniseerd, komt waarschijnlijk doordat werd aangenomen dat er niets van waarde was. (foto: Ivan Vdovin/AGE/ANP)
Australië is liefst 185 keer groter dan Nederland, maar slechts zo’n 10 procent van het continent is bewoonbaar. De rest bestaat hoofdzakelijk uit woestijn. Australië is dus kleiner dan het lijkt. Bovendien woont meer dan de helft van de bevolking in grote steden zoals Sydney, Melbourne en Brisbane. Plannen om het dunbevolkte noorden van Australië te ontwikkelen, staan nog in de kinderschoenen. (foto: Thierry Grun/ANP)
De meeste asielzoekers komen naar Australië op voorspraak van de UNHCR, de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties. Zij krijgen een permanente verblijfsvergunning en worden geholpen om een nieuw leven op te bouwen. Dat ligt anders met bootvluchtelingen die op de bonnefooi naar Australië gaan. Sinds 2013 worden zij onverwijld teruggestuurd. Op volle zee welteverstaan. En wie er toch in slaagt het vasteland te bereiken, kan kiezen of delen: of terug naar zijn eigen land, of de handen uit de mouwen steken in Papoea-Nieuw-Guinea.
Het herhuisvestingsplan is bedacht door sociaal-democraat Kevin Rudd in de nadagen van diens premierschap in 2013 en vervolgens overgenomen door zijn conservatief-liberale opvolger Tony Abbott. De regering van Papoea-Nieuw- Guinea is er maar wat blij mee: het straatarme land krijgt zo niet alleen goedkope arbeidskrachten, maar op de koop toe ook miljarden aan ontwikkelingshulp. (foto: Scott Fisher/AAP)
De politiek van Australië wordt gedomineerd door twee partijen: de sociaal-democratische Australian Labor Party (ALP) op links en de conservatief-liberale Liberal Party of Australia (LPA) op rechts. Vriend en vijand zijn het eens over het belang van immigratie. Maar vooral de rechterzijde van de politiek heeft bitter weinig op met gelukzoekers.
Tony Abbott was nog geen dag premier of hij schakelde de marine al in om een einde te maken aan de toestroom van bootvluchtelingen. En met succes. Het aantal gelukzoekers dat het Australische vasteland weet te bereiken, is de afgelopen twee jaar gedaald van ruim 20.000 tot slechts vier. De linkse oppositie schreeuwde moord en brand, maar ging overstag toen uit peilingen bleek dat de meeste Australiërs Abbott steunden.
Australië is liefst 185 keer groter dan Nederland, maar slechts zo’n 10 procent van het continent is bewoonbaar. De rest bestaat hoofdzakelijk uit woestijn. Australië is dus kleiner dan het lijkt. Bovendien woont meer dan de helft van de bevolking in grote steden zoals Sydney, Melbourne en Brisbane. Plannen om het dunbevolkte noorden van Australië te ontwikkelen, staan nog in de kinderschoenen. (foto: Eoin Blackwell/AAP)
Elsevier nummer 6, 13 februari 2016
