Sinds het aantreden van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan in 2014 zijn er al 1.845 rechtszaken aangespannen tegen mensen die de Turkse president zouden hebben beledigd. De wet die dat mogelijk maakt, werd daarvoor nauwelijks gebruikt.
De Turkse minister van Justitie Bekir Bozdag maakte het aantal rechtszaken wegens belediging woensdag bekend in het parlement. Zijn ministerie heeft in 1.845 gevallen aanklachten van belediging doorgang verleend naar de rechter, meldt Hurriyet.
Blozen
Bozdag zelf verdedigt het hoge aantal rechtszaken tegen beledigers van Erdogan. ‘Ik kan de beledigingen zelf niet lezen, ik ga ervan blozen,’ aldus de minister.
De wet die het beledigen van de Turkse president strafbaar stelt werd voor het tijdperk-Erdogan nauwelijks gebruikt. Critici verwijten Erdogan dan ook dat hij de wet misbruikt om politieke tegenstanders en critici de mond te snoeren.
Veel van de ‘beledigingen’ worden geuit op sociale media. Daardoor zijn onder de mensen die zijn aangeklaagd wegens belediging zowel prominenten als burgers.
Ook journalisten die zich kritisch uiten over Erdogan en zijn bewind lopen risico te worden opgepakt. Daarbij wordt de beledigingswet af en toe ingezet, maar vaker wordt er onder het mom van staatsveiligheid aangeklaagd. Voorbeelden zijn de arrestatie van de Nederlandse journaliste Fréderike Geerdink vorig jaar wegens het verspreiden van ‘terreurpropaganda’, en de arrestaties van een de Britse VICE News-journalisten Jake Hanrahan en Philip Pendlebury.
Ook werden hoofdredacteur Can Dundar en bureauredacteur Erdem Gul van de linkse, seculiere Turkse krant Cumhuriyet vorig jaar opgepakt en moesten terecht staan wegens het ‘verspreiden van geheime informatie’ en ‘spionage’. De krant publiceerde een verhaal met beelden van Turkse wapenleveranties aan rebellen in Syrië, de daarna vermoedelijk terecht zijn gekomen bij terreurbeweging Islamitische Staat (IS).
Het Turkse Constitutionele Hof bepaalde vorig week dat hun arrestatie ‘niet legaal’ was en dat hun vrijheid en veiligheid daarmee is geschonden. Daarop werden Dundar en Gul vrijgelaten.
De zaak tegen de twee loopt echter nog steeds. De Turkse premier Ahmet Davutoglu benadrukte woensdag dat de uitspraak van het hof geen invloed mag hebben op het proces tegen de journalisten. Dat begint eind maart.
Het Openbaar Ministerie eist levenslang. Davutoglu zegt dat de rechtszaak los moet worden gezien van het concept van vrijheid van meningsuiting omdat het om spionage gaat, iets wat Erdogan eerder ook al zei.