VVD-premier Mark Rutte was de afgelopen maanden tot werkelijk alles bereid, als het begrotingstekort maar onder de 3 procent kwam. En dat lijkt nu niet te lukken. Nieuw gezichtsverlies ligt in het verschiet
De economie loopt slechter dan was gedacht en gehoopt, Nederland doet het ook slechter dan andere Europese landen. Dat is minstens voor een deel het gevolg van het kabinetsbeleid.
De kabinetten-Rutte voerden immers lastenverzwaringen door, omdat alles op alles werd gezet om het begrotingstekort volgend jaar onder de 3 procent te krijgen.
Dat was volgens premier Mark Rutte niet alleen nodig om aan Brusselse normen te voldoen, maar ook omdat de financiële markten Nederland anders zouden straffen met hogere rentes.
Voor niets
Het lijkt niet te lukken. De Nederlandsche Bank denkt dat het begrotingstekort volgend jaar op 3,5 procent blijft steken en in 2014 ook. Naar verwachting gaat het Centraal Planbureau dat volgende week bevestigen.
Vanuit de optiek van Rutte is dan alle turbulentie van het afgelopen jaar – kabinet gevallen, Kunduzakkoord, verkiezingen, Herfstakkoord, Regeerakkoord – voor niets geweest.
Wilders
Ruttes eerste kabinet viel immers omdat gedoogpartner Geert Wilders niet wenste vast te houden aan de 3 procent, terwijl dat voor Rutte nou juist de inzet was.
Vervolgens bleek Rutte tot alles bereid, om alsnog onder die 3 procent te komen: forensenbelasting, btw-verhoging, inkomens nivelleren en het breken van zijn belangrijkste verkiezingsbelofte (die over de hypotheekrenteaftrek).
Mark Rutte kan, zo bekeken, dus niet anders dan van coalitiepartner PvdA extra ingrepen verlangen om het begrotingstekort alsnog onder 3 procent te brengen.
Niet zo strikt
PvdA-leider Diederik Samsom zit allesbehalve op nieuwe maatregelen te wachten. Hij vond eerder dit jaar strikt vasthouden aan 3 procent al overdreven en dacht ook dat Brussel niet zo strikt zou zijn. Later voegde hij zich.
Als Rutte en Samsom toch willen vasthouden aan 3 procent, zullen ze miljarden extra moeten vinden. Het domste zou zijn om dan weer extra lasten door te voeren. Het enige alternatief is dan: extra bezuinigen.
Dan komt verlaging van ambtenarensalarissen en uitkeringen in zicht. Dat zal Samsom niet pikken. Als Rutte zijn tweede kabinet vervolgens wil redden, moet hij door de bocht en een tekort van meer dan 3 procent voor lief nemen.
Zo ver is het nog niet, maar nieuw gezichtsverlies voor de premier ligt in het verschiet.