De reacties op de brief met 54 punten die van de Europese agenda af kunnen, illustreren hoe complex Europa is. Komt er een nieuw soort Unie of blijven we doormodderen? Het kabinet durft niet te kiezen.
Het kabinet wil af van de ever closer union maar wil tegelijk de Europese verdragen in stand houden, en daarin is die ‘alsmaar inniger unie’ opgenomen.
Dat is een contradictie. Of je wilt een nieuwe weg op met de Unie en spreekt dat ook duidelijk af, of je blijft doormodderen.
De Europese werkelijkheid is er een van doormodderen, heeft de coalitie van VVD en PvdA al in de formatie bedacht. Daarom werd het ongemak met bemoeizuchtig Europa vertaald in een inventarisatie van beleidsterreinen die niet Europees geregeld behoren te worden.
‘Aanval op Europa’
Vrijdag was het zover en verscheen de brief met 54 punten die van de Europese agenda af kunnen.
In Nederland werd er vooral smalend op gereageerd – en inderdaad had die schoolmelk er wel uit gekund. In Britse kringen werd gejuicht. ‘We zijn het eens met de Nederlanders om de Europese Unie bescheidener, soberder en effectiever te maken,’ twitterde minister David Lidington (Europese Zaken).
Eindelijk steun vanaf het continent, moeten de Britten hebben gedacht. Elders werd de brief van het kabinet gekenschetst als een ‘aanval op Europa’.
De verscheidenheid aan reacties illustreert hoe complex Europa is. Het kabinet lanceert geen aanval noch een revolutionaire kijk op wat de Unie wel en niet vermag.
Olijfolie
Er zijn alleen wat actuele voorstellen bij elkaar geveegd. Maar de Unie telt tienduizenden pagina’s wetgeving. Daar zou de bezem eens echt doorheen moeten.
Van de 54 genoemde punten is een deel nog helemaal geen wetgeving. Dat het kabinet het al na een week ingetrokken verbod van kannetjes olijfolie in de horeca er nog bij sleept, bewijst hoe lastig het kennelijk was om de overbodige Brusselse bemoeizucht te concretiseren.
Deze ‘subsidiariteitsexercitie’ is niet meer dan een vingeroefening, een teken van machteloosheid van politici die uit vrees voor de burger geen fundamentele discussie aandurven over Europa, omdat er dan onvermijdelijk een verdragswijziging volgt met bijbehorende referenda.