In Brussel worden klagers weggezet als populisten. Maar de uitslag van het referendum in Zwitserland, waarin de burgers kozen voor strengere immigratieregels, bewijst andermaal dat het volk anders over de Europese Unie denkt dan de bestuurlijke elite.
De uitslag van het referendum voor beperking van de immigratie in Zwitserland legt twee kwesties bloot: de positie van Zwitserland, dat minder neutraal is dan het lijkt, en de alsmaar groeiende weerstand tegen immigratie in heel Europa.
De uitkomst veroorzaakte een schok in Zwitserland, maar ook in Brussel. Tot schrik van het bedrijfsleven en de regering in Bern staat de hele handelsrelatie met de Europese Unie op het spel.
Profiteren
Willen de Zwitsers echt de EU-immigratie beperken, dan zint de Unie op tegenmaatregelen. Ze kunnen niet alleen de krenten uit de pap krijgen, luidde zondagavond grofweg de reactie uit Brussel op de uitkomst van het referendum.
Met andere woorden: willen de Zwitsers blijven profiteren van de verdragen met de Unie – met onbelemmerde doorgang van hun producten – dan zullen ze ook het vrije personenverkeer moeten aanvaarden. Zelfs het paspoortvrij reizen in het kader van Schengen, waaraan het alpenland ook meedoet, staat ter discussie.
Kloof
De reacties zijn hypocriet: toen de Zwitsers beperkingen oplegden voor migranten uit Oost-Europa, kraaide er geen haan naar in Brussel.
Het referendum toont ook weer eens de kloof over immigratie tussen de gevestigde orde van politiek en bedrijfsleven enerzijds, en burgers anderzijds. En dat geldt zeker niet alleen Zwitserland.
In de Europese Unie geldt dit net zo, maar wordt die kwestie alsmaar weggemoffeld. Er is vrij verkeer van personen en dus kunnen burgers uit de hele Unie zich overal vestigen. Wie erover klaagt, is een ‘nationalist’, ‘populist’ of heeft ‘onderbuikgevoelens’.
Weerstand
Deze strategie om bezwaren tegen immigratie de kop in te drukken, zal vastlopen. Bezwaren van burgers tegen immigratie moeten serieus worden genomen.
Politici en Brusselse autoriteiten die dit niet doen, zullen de weerstand tegen de Europese Unie die er toch al is, alleen maar groter maken.