Bij de laatste terreuraanslagen in Europa zijn grove fouten gemaakt door inlichtingendiensten. Het is belangrijk dat religiekritiek wordt bevorderd, dat is een groot onderdeel in de bestrijding van terrorisme.
De Europese inlichtingendiensten hebben naar alle waarschijnlijkheid ernstige fouten gemaakt bij de laatste terreuraanslagen. Een cumulatie van fouten zien we bij de terreuraanslagen in Frankrijk. Of deze ernstige gebeurtenissen tot een fundamentele beleidswijziging leiden, betwijfel ik.
Eerst een analyse van de recente terroristische aanslagen.
1.
Mohammed Merah had deelgenomen aan de jihad in Afghanistan. In 2010 werd hij daar door de Amerikanen gearresteerd. Vanaf dat moment stond hij op de zwarte no-fly lijst van de Amerikaanse autoriteiten. Daarna werd hij uitgezet naar Frankrijk.
Deze Franse moslimextremist vermoordde in maart 2012 in Toulouse een aantal joden (schoolkinderen en een rabbi) en drie Franse soldaten. Tijdens de arrestatie kwam Merah om het leven. Merah behoorde zeker tot de groep van ‘bekend gevaar’. Achteraf erkenden de Franse inlichtingendiensten dat hij een salafist en radicaal jihadist was. De slachtoffers hadden geen baat bij deze analyse.
2.
Mehdi Nemmouche nam deel aan de jihad in Syrië. Het is nog niet duidelijk bij welke groepering. In Duitsland werd beweerd dat de Duitse inlichtingendiensten de Franse autoriteiten wel op de hoogte hadden gebracht van het feit dat Nemouche in Syrië was geweest. Deze Syriëganger executeerde op 24 mei 2014 vier Joden bij het Joodse Museum in Brussel. Hij werd pas op 30 mei tijdens een toevallige controle in Marseille gearresteerd en uitgeleverd aan België. Ook hij behoorde dus tot bekend gevaar.
3.
Op 7 januari 2015 vielen de gebroeders Chérif Kouachi en Saïd Koucahi het kantoor van het satirische blad Charlie Hebdo aan. Ze executeerden daar tien journalisten en twee politieagenten. De radicalisering van de terreurbroers begon in 2000. Ze werden salafist. In 2008 werd de oudste broer tot drie jaar cel (waarvan achttien maanden voorwaardelijk) veroordeeld wegens het rekruteren van jihadisten voor de jihad in Irak. In 2011 is een van hen in Jemen geweest waar hij training had gehad van Al-Qa’ida. De opdracht was helder: dood de vijanden van Allah, en die bleken in de redactie van Charlie Hebdo te zitten. Ook deze terreurbroers behoren tot de categorie bekend gevaar.
4.
Op 7 januari 2015 pleegde Amedy Coulibaly een aanslag op een politieagente in Parijs. Twee dagen later pleegde hij een aanslag op een Joodse supermarkt waarbij hij vier onschuldige Joden executeerde. Voordat hij aan zijn daad begon, sprak hij een videoboodschap in over zijn motieven. Daarin maakte hij bekend dat hij gescheiden van de broers Kouachi opereerde: ‘zodat het meer impact zou hebben. Ik heb mij gericht op de politie.’ En wat de aanval op de Joodse supermarkt betreft, zei hij dat het ‘volledig gerechtvaardigd is’. De rechtvaardiging ligt in deze bizarre verklaring: ‘Als je het kalifaat en de Islamitische Staat aanvalt, word jij zelf ook aangevallen.’ IS is bij mijn weten nog niet aangevallen door Israël. Maar wat maakt het uit, de Joden moeten dood.
Deze laatste terrorist leidde een dubbelleven: hij was een keurige medewerker van eeb Coca Cola-fabriek. Zelfs ontmoette hij ooit, als voorbeeldig medewerker, de Franse president Nicolas Sarkozy. Coulibaly behoorde niet tot de categorie bekend gevaar. Frankrijk heeft geen last meer van deze killers, ze zijn allemaal gedood bij de politieacties.
Oorlogswapens
In al deze gevallen zijn oorlogswapens gebruikt. Tevens richtten de dader zich op drie groepen: islamcritici, politie of leger en Joden.
Verschillende instanties hebben ook minstens drie fouten gemaakt. Allereerst hebben de Franse inlichtingendiensten een inschattingsfout gemaakt. Dat is zonneklaar. Ten tweede hebben de Europese inlichtingendiensten niet of nauwelijks samengewerkt en ten derde wisten ze de groei van het salafisme niet tegen te houden.
Dit laatste is niet alleen een fout van de inlichtingendiensten. Er waren belangrijke Franse islamologen die tegen de bestrijding van salafisten waren. In hun ogen zijn de salafisten slechts ultrareligieuze moslims die we niet moeten verwarren met de jihadisten.
Theo van Gogh
Een van deze figuren, die ook toen een belangrijke adviesfunctie had, heb ik een paar jaar geleden ontmoet tijdens een conferentie: een open en kritische dialoog was niet mogelijk.
De aanslag op Theo van Gogh was in zijn ogen te wijten aan harde islamdebatten in Nederland. Frankrijk daarentegen, houdt de boel goed in de gaten, beweerde de man die op dat moment de Franse autoriteiten adviseerde.
De meeste Europese islamologen zijn nu echt door het ijs gezakt. De overheden zouden gek zijn als ze nog steeds naar deze lieden luisteren.
Jammer
In Nederland bracht de Wetenschappelijke Raad voor Regeringsbeleid (WRR) ooit een zeer misleidend en verkeerd rapport uit over islam en islamisme.
Mensen als ik en mijn Duitse collega Bassam Tibi werden systematisch geweerd door overheden en zelfs onderzoeksinstanties. Voor mij persoonlijk of voor Bassam Tibi maakt het allemaal niets zo veel uit. Wij blijven ons werk doen. Maar het is ontzettend jammer voor de veiligheid van Europa.
Verspreiden
Met alle andere kritische wetenschappers blijf ik zeggen: stop het verspreiden van het salafisme in Europa en bevorder de religiekritiek, in dit geval islamkritiek als onderdeel van de terrorismebestrijding.
Daarmee beschermt Europa miljoenen moslims en niet-moslims voor terreur en intolerantie.
Europa moet, voordat het te laat is het salafisme en de salafisten wegjagen.