De situatie in Syrië heeft een nieuw hoogtepunt bereikt. De Russische Federatie wil zich meer dan voorheen mengen in de burgeroorlog. President Bashar al-Assad is de lachende derde.
De oorlog in Syrië begon doordat president Assad zijn dictatoriale macht niet wilde delen met de oppositie. De veiligheidstroepen traden meedogenloos op.
Op dat moment verschenen verschillende krachten op het podium. Het Syrische regime liet duizenden gevluchte Baa’th-leden, de aanhangers van Saddam Hussein, toe in Syrië. Velen van hen hadden zich al aangesloten bij de Al-Qa’ida van Irak. Assad legde zo een stevig fundament voor zijn eigen bloeddorstige vijanden.
Filialen
Inmenging van de Saoedi-Arabië en Qatar leidde tot een complete burgeroorlog. De zogenaamde gematigde moslims die door deze landen werden gesteund, liepen over naar verschillende filialen van Al-Qa’ida.
De Al-Qa’ida van Irak werd herboren als de ISIS en later als de Islamitische Staat (IS). Ze werden verzelfstandigd. Nu vechten er naast de IS nog eens tientallen andere groepen die al dan niet verbonden zijn met Al-Qa’ida.
Er zijn minstens vier oorlogen gaande in Syrië: de oorlog tussen IS en het Syrische regime, de oorlog tussen het regime van Assad en de rest, de oorlog tussen de rechtstreekse filialen van Al-Qa’ida en het Syrische regime, en de oorlog tussen de jihadisten onderling.
Hezbollah
Het Syrische regime wordt gesteund door het islamitische Iran en de terreurbeweging Hezbollah. In Syrië zijn al tientallen Iraniërs en de leden van Hezbollah om het leven gekomen tijdens de oorlogshandelingen. Maar de Iraanse leider Khamenei durft niet het reguliere leger van Iran in te zetten tegen de Syrische rebellen.
De inzet van Iran bestaat slechts uit de leden van de Quds-divisie van de Revolutionaire Garde. Het zijn Iraniërs, Afghanen en andere nationaliteiten die meedoen aan een partizanenoorlog tegen de soennitische jihadisten. Khamenei wil koste wat kost de val van Assads familie voorkomen.
Ook Rusland steunt met militair materieel en geld het Syrische regime. Maar dat heeft niet geholpen. Damascus verliest dagelijkse terrein aan de tegenstanders. Moskou is bezorgd. Waarom?
Tsjetsjenië
Rusland is niet zozeer bezorgd om het lot van Assad en zijn familie. Ook Moskou maakt zich zorgen om de groei en de activiteiten van de IS. De Islamitische Staat heeft al duizenden gerekruteerd uit Tsjetsjenië en voormalige Sovjetsrepublieken zoals Oezbekistan en Tadzjikistan.
Deze goed getrainde terroristen kunnen bloedbaden aanrichten in de Russische Federatie. Daarnaast wil president Vladimir Poetin zijn laatste militaire en inlichtingenbasis in het Midden-Oosten niet verliezen. De havens van Syrië zijn van strategisch belang voor Rusland.
Helikopters
Volgens de Amerikaanse regering heeft Moskou al troepen gestationeerd bij een Syrisch vliegveld in de kustplaats Latakia. Het gaat om helikopters, tanks en straaljagers. Kennelijk wil Poetin niet alleen de jihadisten bombarderen, maar ook is hij waarschijnlijk van plan om speciale eenheden inzetten tegen de rebellen. Daarom vraagt Rusland aan het Pentagon om hun acties af te stemmen met Rusland. Anders zouden er ongelukken kunnen gebeuren.
Gisteren meldden media dat Raqqa, de hoofdstad van de IS, twaalf keer werd gebombardeerd door de troepen van Assad. Dat zou de eerste keer zijn. Maar volgens geruchten zijn die bombardementen uitgevoerd door de Russische luchtmacht.
Het waren hevige bombardementen waarbij velen om het leven zijn gekomen. De Russische bombardementen zijn anders dan de NAVO-bombardementen: ze zullen de jihadisten met wortel en tak uitroeien. Het oorlogsrecht staat niet hoog aangeschreven bij dit soort operaties. Zie hoe Rusland de stad Grozny met de grond gelijk maakte.
Karakter
Zo’n Russische actie kan nooit zonder overeenstemming met Iran en Israël. Het zal ook het karakter van de Syrische burgeroorlog veranderen. De westerse machten zouden de vraag moeten beantwoorden of ze bereid zijn om samen met Rusland het regime van Assad te redden. In dit geval kan de burgeroorlog ten gunste van Assad binnen een paar maanden worden beëindigd.
De Russische politiek in Syrië is het allerlaatste voorbeeld van het falende beleid van president Barack Obama in het Midden-Oosten. Een jaar geleden zei president Obama dat Amerika geen strategie heeft in de Syrische burgeroorlog. Nu wil Moskou Amerika helemaal buitenspel zetten. Dit zou ook de mogelijke inzet van de Nederlandse F16’s in Syrië in een ander licht zetten. Nederland heeft nog een appeltje te schillen met Rusland rond MH17.
Proxyoorlogen
Rusland en Amerika dreigen betrokken te raken in waanzinnige proxyoorlogen: Rusland als de beschermheer van de sjiitische jihadisten met Iran voorop en Amerika als beschermheer van het soennitische fundamentalisme met Saoedi-Arabië voorop. Het is te hopen dat dit niet gaat gebeuren.
Na Afghanistan raakt Rusland wellicht voor de tweede keer betrokken bij een oorlog in een moslimland.