Italië maakt zich op voor nieuwe ‘magische’ kabinetswissel

Weet Italië met een ‘magische’ kabinetswissel een nieuwe regeringscrisis te bezweren? Als premier Enrico Letta niet snel met een geloofwaardig hervormingspakket komt, neemt de 39-jarige burgemeester van Florence vermoedelijk het stokje van hem over.

In Palazzo Chigi, ‘het Torentje’ van Rome, is woensdag een koortsachtig crisisberaad aan de gang.

Blauwe Smart

Premier Letta overlegt met de leider van zijn centrumlinkse partij over het plan voor de komende uren. Die leider, de 39-jarige burgemeester van Florence, Matteo Renzi, arriveerde eerder op woensdag in zijn blauwe Smart bij de ambtswoning van de premier.

Iedereen in Italië houdt er rekening mee dat de pragmatische Renzi door president Giorgio Napolitano zal worden aangesteld als interim-premier. Feitelijk komt er dan een nieuw kabinet, zonder dat er verkiezingen hoeven worden uitgeschreven.

Magische wissel

Italië is vertrouwd met dit soort ‘magische’ spelerswissels. Toen Silvio Berlusconi in het najaar van 2011 aan de kant werd geschoven, nam het zakenkabinet van Mario Monti de macht over zonder dat daar een kiezer aan te pas kwam.

Premier Letta moet deze dagen met een pakket economische hervormingen komen en hij moet de kieswet aanpassen. Het Constitutioneel Hof in Rome oordeelde vorig jaar dat de kieswet ongrondwettelijk is omdat kiezers geen voorkeursstemmen kunnen uitbrengen. Kiezers kunnen nu alleen op coalities van partijen stemmen waardoor verkiezingen vrijwel altijd uitlopen op een impasse tussen centrumrechts en centrumlinks.

Renzi de man?

Verkiezingen voordat die kieswet is aangepast, hebben derhalve geen zin, zo luidt de overtuiging. Het is Letta in een jaar tijd niet gelukt om iets aan de kieswet te veranderen.

Het vertrek van Berlusconi heeft de zaken er niet makkelijker op gemaakt. Een nieuwe premier zou, net als Monti eind 2011, snel orde op zaken moeten stellen. De Florentijnse pragmaticus Renzi lijkt voor velen de geschikte man voor die baan.

Volg Servaas van der Laan op Twitter