De feiten: Vance haalt uit naar Europa
Vicepresident van de Verenigde Staten J.D. Vance kritiseert Europa over onder meer vrijheid van meningsuiting en immigratie. Dat deed hij tijdens de jaarlijkse veiligheidsconferentie in München op vrijdag 14 februari.
Vance waarschuwde dat Europa zich minder moet richten op externe dreigingen, zoals Rusland, en meer op ‘gevaren van binnenuit’, zoals massa-immigratie en censuur.
Hij beschuldigde Europese regeringen en EU-Commissarissen ervan de vrije meningsuiting te onderdrukken in plaats van burgers te beschermen.
Zo sprak hij over de arrestatie van een Britse anti-abortusactivist bij een abortuskliniek, en over de veroordeling van een Zweedse anti-islamactivist na een koranverbranding.
Ook kritiseerde hij de nietigverklaring van de presidentsverkiezingen in Roemenië, dat hij een wankele democratie noemde. Volgens hem zou een socialemediacampagne, waarmee de pro-Russische Călin Georgescu de eerste ronde wist te winnen, geen bedreiging moeten zijn in een weerbare democratie.
Rutte steunt oproep: meer investeren in defensie
J.D. Vance herhaalde de eis van president Donald Trump dat Europa meer moet investeren in defensie, zodat de Verenigde Staten zich kunnen richten op Azië. ‘In de toekomst zal Europa een grotere rol in zijn eigen veiligheid moeten nemen.’
NAVO-chef Mark Rutte is het eens met Vance: ‘We moeten volwassen worden en veel meer uitgeven.’ Europese leiders steunden die oproep, maar willen met Washington overleggen over een geleidelijke afbouw van Amerikaanse steun.
EW’s visie: J.D. Vance legt vinger op zere plekken
Door: René van Rijckevorsel, correspondent BrusselIn zijn speech van iets meer dan 20 minuten heeft J.D. Vance het hooghartige Europa op niet mis te verstane manier de oren gewassen.
De Amerikaanse vicepresident, door velen in Europa voor zijn aantreden weggezet als een gevaarlijke idioot, legde kalm de vinger op een aantal in zijn ogen pijnlijke plekken.
Europa moet democratisch durven zijn
De belangrijkste boodschap: als de Europeanen en de Amerikanen één waardengemeenschap zijn, gebaseerd op gedeelde democratische idealen, dan moet Europa ook echt democratisch durven zijn.
En niet kiezers of partijen of het zwijgen opleggen omdat hun opvattingen niet zouden deugen.
Als je in Roemenië voor een paar honderdduizend dollar via sociale media de verkiezingen kunt manipuleren, zei hij, deugt er fundamenteel iets niet aan het systeem – iets wat EW eind vorig jaar ook schreef.
Dat een Brusselse Digital Services Act kan bepalen welke meningen online door de beugel kunnen en welke niet, is Vance ook een doorn in het oog.
Absolute vrijheid van meningsuiting is de basis van een goed functionerende democratie. Overheden of zogeheten trusted flaggers moeten niet gaan bepalen wat je wel en niet mag publiceren. Hiermee is de vrijheid van meningsuiting in het geding, schreef EW al in 2023.
‘Europa weet waartegen het vecht, maar niet waarvoor’
De meest treffende uitspraak van de eloquente, kalme Vance was wel deze: ‘Europa weet heel goed waartegen het zich verdedigt, maar weet niet wat het verdedigt.’
Het was al een historische week waarin de Europese Unie keihard op zijn plaats is gezet als het gaat om Oekraïne. Na vandaag weet de EU ook wat de basis is voor blijvende vriendschap met MAGA-Amerika.
Verdere verdieping: Koude Oorlog-vergelijking wekt woede
Vance vergeleek de situatie in Europa met die onder communistische regimes tijdens de Koude Oorlog, toen tirannieke regimes dissidenten censureerden, kerken sloten en verkiezingen afschaften.
‘Helaas, als ik vandaag naar Europa kijk, is het soms niet zo duidelijk wat er met sommige winnaars van de Koude Oorlog is gebeurd.’
Europese leiders reageren verontwaardigd. Zo zei de Duitse defensieminister Boris Pistorius: ‘Als ik hem goed heb begrepen, vergelijkt hij delen van Europa met autoritaire regimes. Dat is onaanvaardbaar.’