Israël hervat Gaza-oorlog: hoe kan een staakt-het-vuren wél slagen?

Israël luchtaanvallen

In dit artikel

De feiten: Zware Israëlische luchtaanvallen op Gaza

In de nacht van maandag 17 op dinsdag 18 maart heeft Israël zware luchtaanvallen uitgevoerd in Gaza. Het zijn de eerste grote aanvallen op Hamas sinds een kleine twee maanden geleden het staakt-het-vuren inging.

Volgens het ministerie van Gezondheid van Hamas zijn meer dan 400 Palestijnen omgekomen. Daarbij wordt geen onderscheid gemaakt tussen strijders en burgers.

Israël verklaart dat de aanvallen zijn gericht op ‘op militaire bevelhebbers, leidinggevenden en infrastructuur van terreurorganisatie Hamas’. De aanvallen zullen volgens een regeringsfunctionaris ‘zo lang duren als nodig is’.

Het kantoor van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu noemt als reden ‘de herhaalde weigering van Hamas om onze gijzelaars vrij te laten en de afwijzing van alle voorstellen van Steve Witkoff, de speciale gezant van de Verenigde Staten voor het Midden-Oosten‘.

EW's visie: Gaza-oorlog moet definitief eindigen met vrijlating gijzelaars en vertrek Hamas

Door: Matthijs van Schie, redacteur Buitenland

Hervatting van de oorlog in Gaza lijkt onvermijdelijk, schreef EW op zaterdag 1 maart, toen de eerste fase van het staakt-het-vuren ten einde kwam. Helaas is dat nu de realiteit gebleken, met nog meer doden, gewonden en verwoesting tot gevolg.

Nieuwe aanvallen zullen naast Hamas-strijders ook veel Gazaanse burgers het leven kosten. En hoewel het hernieuwde offensief is bedoeld om de druk op te voeren om de gijzelaars vrij te krijgen, vrezen hun families dat hun lot door deze operatie juist zal verslechteren.

Al vanaf het begin was te voorzien dat het wankele staakt-het-vuren zou sneuvelen. Een definitief einde van de oorlog, zoals in fase twee de bedoeling was, was altijd een illusie zolang Hamas de overgebleven Israëlische gijzelaars niet vrij zou laten.

In het belang van de Gazanen én de gijzelaars was dus te hopen geweest dat Hamas net als Israël akkoord was gegaan met het voorstel van Witkoff om de eerste fase met enkele weken te verlengen, in ruil voor de vrijlating van (een deel van) de gijzelaars.

Vervolgens hadden de ontwapening en aftocht van Hamas uit Gaza dan kunnen worden geregeld, zoals Saudi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten eind februari voorstelden. Alleen bij vertrek van de terreurgroep, die ook de circa twee miljoen inwoners al bijna twintig jaar gegijzeld houdt, kan de Gazastrook een levensvatbare toekomst tegemoet gaan.

hatGPT zei:

Israël krijgt Hamas niet onder controle

Na anderhalf jaar oorlog is Israël er niet in geslaagd om Hamas militair volledig te verslaan. Nadat de terreurgroep zich kon hergroeperen tijdens twee maanden gevechtspauze, waarin het honderden strijders uit Israëlische gevangenissen kon verwelkomen, lijkt dat doel alleen maar verder weg.

Te hopen is daarom dat de regering-Trump Hamas, via druk op de genoemde Arabische landen maar ook op Iran, Turkije en Qatar, kan dwingen alle gijzelaars vrij te laten én uit Gaza te vertrekken.

Die diplomatieke route is nog steeds de meest kansrijke optie voor een oplossing van de lijdensweg die nu anderhalf jaar duurt. Het is hoog tijd dat die ten einde komt.

Wie zegt wat over Israëlische luchtaanvallen: Amerika steunt Israël

Bron: Fox News, X, Egyptische ministerie van Buitenlandse Zaken
  • Nederland roept alle partijen op om de voorwaarden van het staakt-het-vuren en de gijzelaarsovereenkomst in  Gaza te respecteren,’ schrijft minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp (NSC) op X. ‘Alle burgers moeten worden beschermd. We dringen er bij alle partijen op aan om dit volledig uit te voeren: de resterende gijzelaars moeten worden vrijgelaten, humanitaire hulp moet de mensen in nood bereiken en alle gevechten moeten definitief beëindigd worden.’
  • De Verenigde Staten waren vooraf op de hoogte van de Israëlische aanvallen, zei Donald Trumps woordvoerder Karoline Leavitt tegen Fox News. Volgens haar heeft Trump ‘aan Hamas, de Houthi-rebellen, Iran en alle anderen die niet alleen Israël, maar ook de Verenigde Staten terroriseren, duidelijk gemaakt dat ze daarvoor een prijs zullen betalen’.
  • ‘De hernieuwde escalatie in Gaza is verwoestend,’ schrijft Hadja Lahbib, Europees Commissaris voor Crisisbeheer en Humanitaire Hulp, op X. ‘Burgers hebben onvoorstelbaar lijden moeten doorstaan. Dit moet stoppen.’
  • Egypte veroordeelt de Israëlische aanvallen. ‘Een flagrante schending van het staakt-het-vuren en een gevaarlijke escalatie,’ aldus het Egyptische ministerie van Buitenlandse Zaken.

Verdere verdieping: Wat voorafging aan de Israëlische luchtaanvallen

Sinds 1 maart onderhandelden Israël en Hamas met bemiddeling van de Amerikaanse gezant in Qatar over verlenging van het staakt-het-vuren in ruil voor vrijlating van de resterende 59 Israëlische gijzelaars in Gaza.

Op die dag had volgens de staakt-het-vurendeal fase twee van het bestand moeten ingaan, waarin een akkoord over de vrijlating van alle gijzelaars en een permanent einde aan de oorlog moet worden gesloten.

Israël heeft herhaaldelijk verklaard de oorlog pas definitief te willen beëindigen als Hamas volledig is ontmanteld. Aangezien de terreurgroep daartoe niet bereid is, stuurde de Israëlische premier Benjamin Netanyahu aan op verlenging van de eerste fase van het staakt-het-vuren met enkele weken en het stapsgewijs vrijlaten van de gijzelaars.

Geen voortgang vrijlating Israëlische gijzelaars

Aangezien alle voorstellen daartoe door Hamas van tafel werden geveegd, werd de afgelopen tweeënhalve week geen voortgang geboekt over de vrijlating van de Israëlische gijzelaars.

Met de nieuwe reeks aanvallen wil Israël dat alsnog afdwingen. Maar volgens een Hamas-functionaris is het hervatten van de oorlog een besluit om de gijzelaars ‘op te offeren en hen de doodstraf op te leggen’.