Donald Trump krijgt concurrentie. Ook Republikein Nikki Haley doet een gooi naar de nominatie voor het presidentschap. Haley is de eerste serieuze uitdager van de oud-president. Is er ruimte voor een alternatief van het trumpisme? vraagt Victor Pak af.
Victor Pak (1995) is redacteur bij EW. Wekelijks blogt hij op
zaterdag over wat er speelt in
de Amerikaanse politiek.
De kandidatuur van Nikki Haley is goed nieuws voor de Republikeinse Partij. Die kan een felle strijd om de nominatie voor het presidentschap goed gebruiken. De heerschappij van Trump was geen onverdeeld succes. Na zijn verkiezing in 2016 leed de partij pijnlijke nederlagen in 2018 en 2020. Bij de afgelopen tussentijdse verkiezingen in november was de winst lang niet zo groot als gehoopt.
Trump laat Republikeinen vooral achterom kijken
Alleen in het Huis van Afgevaardigden kregen de Republikeinen de meerderheid in handen, terwijl de Democraten hun meerderheid in de Senaat zelfs wisten uit te breiden. De Republikeinen wisten geen effectieve campagne te voeren tegen president Joe Biden, ondanks alle mogelijkheden die hij bood voor kritiek. Zoals de toegenomen criminaliteit en de torenhoge inflatie in de Verenigde Staten.
Tijdens de campagne manifesteerde oud-president Donald Trump zich als een continue stoorzender. Trump hield vast aan de leugenachtige verhalen over de presidentiële verkiezingen van 2020, waar de meeste Amerikaanse kiezers intussen wel klaar mee zijn. Alleen een (aanzienlijk) deel van de Republikeinse achterban blijft er vatbaar voor.
Lees ook: Haley presenteert toekomstgericht verhaal
Wie Trump wil verslaan, moet daarom schipperen. Het trumpisme niet verloochenen én met een toekomstgericht verhaal komen. Dat zorgt voor contrast met de oud-president. ‘We zijn klaar, klaar om de oude ideeën en de vervaagde namen uit het verleden achter ons te laten,’ zei Haley tijdens haar eerste campagnetoespraak.
De dochter van immigranten klom in de staat South Carolina op tot het gouverneurschap. Daar liet ze in 2015 de vlag van de Confederatie, symbool van de strijd vóór de slavernij, strijken bij het staatsparlement. Toen een veelgeprezen besluit, maar de uiterste rechterflank van de partij ziet het vooral als een zwaktebod. Alsof Haley boog voor links.
Wie durft nog meer de strijd aan tegen Trump?
Haleys hoop op een succesvolle campagne schuilt in de verwachting dat niet iedereen het tegen Trump zal durven op te nemen. De immens populaire gouverneur van Florida, Ron DeSantis, zou aarzelen. De oud-president uit al weken kritiek op DeSantis, maar terugslaan doet de gouverneur nog niet.
Lees ook: Voor Haley zou het fijn zijn als niemand behalve zij de strijd met Trump aangaat. Zij heeft de potentie om de anti-Trump-vleugel te verenigen met de trumpisten die het gedrag van de oud-president zat zijn. Voor die laatste groep kan Haley pochen met haar werk voor Trump. Van 2016 tot 2018 was zij in zijn regering de ambassadeur bij de Verenigde Naties.
In vlucht vooruit schuilt ook een risico
De vroege kandidatuur maakt Haley kwetsbaar. Trump krijgt alle kans om haar op de korrel te nemen. Dat is de reden dat veel politici nog wachten met de lancering van hun campagne. Zoals oud-vicepresident Mike Pence. Pence maakt veel tripjes naar staten waar de belangrijke voorverkiezingen zijn en publiceerde een autobiografie. Maar de aankondiging dat ook hij zich kandideert, is tot dusver uitgebleven.
In diezelfde luwte bereiden andere concurrenten zich voor, terwijl ze de komende tijd hun kans grijpen om te zien hoe het Haley vergaat. Als Haley Trump het hoofd weet te bieden, lijkt er inderdaad ruimte voor een alternatief.