Is er nog een uitweg voor TikTok, nu het is geslacht door het Amerikaanse Congres?

Het razend populaire TikTok ligt onder vuur in de Verenigde Staten. Tijdens een verhoor in het Congres waren Democraten en Republikeinen opvallend eensgezind in hun kritiek op de Chinese app. Een verbod lijkt op komst, maar een andere uitweg moet toch mogelijk zijn, hoopt Victor Pak.

Eensgezind vuurden Democraten en Republikeinen vragen af op Shou Zi Chew, CEO van TikTok. Liefst 150 miljoen Amerikanen gebruiken de app. De verslavende app vol filmpjes is onderdeel van het Chinese ByteDance. Reden voor het Congres om Chew vijf uur lang te grillen.

De hoorzitting was bijzonder. Niet alleen door de eensgezindheid tussen de beide partijen, ook doordat CEO’s van buitenlandse bedrijven zelden getuigen in het Amerikaanse Congres. De laatste keer was in 2010 toen de CEO van Toyota langskwam. De voorlaatste keer, in 2000, verscheen de baas van autobandenproducent Bridgestone-Firestone ten tonele.

Republikeinen en Democraten uitten gebroederlijk kritiek op de app

Dat Chew langskwam, is begrijpelijk. Voor zijn app staat veel op het spel. De kritiek op en zorgen over de invloed van TikTok zwellen aan: 71 procent van de Amerikanen zet vraagtekens bij het Chinese eigenaarschap, 45 procent steunt een verbod, terwijl 25 procent daartegen is.

In het Congres is het verzet tegen de app nog groter. Bij hoorzittingen als deze kan de opgeroepen getuige vaak rekenen op verdeeldheid tussen de twee partijen. Rondom TikTok was dat niet het geval. Republikeinen en Democraten uitten gebroederlijk kritiek op de app. Het verhoor leek zo een opmaat naar een wettelijk verbod.

FBI waarschuwde voor Chinese beïnvloeding via TikTok

Al jaren is de vraag wat de Chinese overheid aan gegevens verzamelt over de Amerikaanse burgers die de app gebruiken, en hoe ze die gebruikers beïnvloedt. TikTok blijft daar vaag over. Volgens FBI-directeur Christopher Wray kan China met TikTok de Amerikaanse gebruikers beïnvloeden zonder dat de Amerikaanse overheid het door zou hebben.

Gevraagd naar mogelijke spionage in opdracht van de Chinese Communistische Partij antwoordde Chew dat hij spioneren ‘niet de juiste omschrijving’ vindt. Voor veel parlementariërs is de spionage-kwestie het belangrijkst. Volgens Chew zijn de vragen daarover onterecht. TikTok is volgens hem een privaat bedrijf en in die zin niet anders dan het Amerikaanse Meta, waar de sociale platforms Facebook en Instagram deel van uitmaken.

Een verbod is het meest brute middel

Geen Congreslid is gerustgesteld door ontwijkende manoeuvres als deze. ‘Uw platform moet worden verboden,’ zei het Republikeinse Congreslid Cathy McMorris Rodgers. Dat verbod is in de maak. Democraten en Republikeinen werken daar samen aan in de Senaat. Al twintig Senatoren steunen het plan, net als het Witte Huis.

Een verbod van TikTok is het meest brute middel dat de politiek kan inzetten. Het is voor de 150 miljoen Amerikaanse gebruikers niet leuk. Het roept bovendien de vraag op hoe toegankelijk de Amerikaanse markt nog is.

Dreigen met een verbod kan een effectief drukmiddel zijn, maar er zijn vast Amerikaanse gegadigden die de succesvolle app willen overnemen. De verkoop van TikTok door het Chinese moederbedrijf zou een chiquere oplossing zijn voor het probleem.