Met pracht en praal werd premier Narendra Modi in Washington onthaald. Het Witte Huis ziet in India een nieuwe bondgenoot, zeker gezien Amerika’s broze relatie met China. Toch kan president Joe Biden zich ook jegens Modi niet kritiekloos opstellen, schrijft Victor Pak.
Met de oorlog in Oekraïne kwam de Amerikaanse toenadering naar Azië even stil te liggen. Andermaal werd duidelijk hoe belangrijk de Verenigde Staten nog zijn voor Europa. De in Europa gewenste ‘strategische autonomie’ bleek nog ver weg.
Europa moet beseffen dat de Verenigde Staten nadrukkelijk blijven lonken naar Azië. Daarom is het onverstandig om de defensie-uitgaven niet te verhogen. De twijfel in onder meer Duitsland kan Europa opnieuw duur komen te staan.
Amerikanen niet meer positief over China
Deze week waren de Amerikanen volop bezig met het pamperen en verleiden van Aziatische landen. Minister Antony Blinken (Buitenlandse Zaken) moest eerst kleine Chinese pesterijen doorstaan voor hij langs mocht komen bij president Xi Jinping. De Amerikaan zette in op herstel van de banden, die ernstig beschadigd raakten door de Chinezen.
De spionageballon die begin dit jaar over de Verenigde Staten vloog, voedde het al bestaande wantrouwen. In 2013 zag een kleine meerderheid van de Amerikanen nog een vriend in China. Tien jaar later is dat helemaal anders. Een dieptepunt werd begin dit jaar gemeten. Slechts 15 procent van de Amerikanen kijkt nog positief naar China.
Biden wil competitie met Xi, maar geen confrontatie
Voor de omgang met China hanteren president Biden en zijn minister het mantra ‘competitie, maar geen confrontatie’. Zo willen ze de communicatieverbindingen met de Chinese legerleiding herstellen, om ongelukken te voorkomen. Eerder deze maand was er bijna een botsing tussen twee marineschepen.
De competitie tussen de twee landen moet de economische betrekkingen juist bestendigen. De Amerikanen willen minder afhankelijk worden van China. De onderlinge handel bedroeg vorig jaar 630 miljard euro, een record. Maar handel drijven met een dictator, zoals Biden Xi deze week noemde, voorkomt niet dat zo’n dictator gekke dingen doet. Dat leerde Europa vorig jaar van de Russische Vladimir Poetin.
Voor Modi past Amerikaanse president zelfs zijn dieet aan
Vandaar dat de Amerikanen de Indiase premier Modi als een ster onthaalden. Voor het vierdaagse staatsbezoek werden kosten noch moeite gespaard. De moeilijke eter Biden paste zelfs zijn dieet aan. Tijdens het staatsbanket van donderdagavond at hij geen vlees, om vegetariër Modi niet voor het hoofd te stoten. Het eten werd opgediend in een zaal die was versierd in de kleuren van een pauw, de nationale vogel van India.
De handel met India bedroeg in 2021 zo’n 133 miljard euro, vergeleken met de Amerikaans-Chinese handel een bescheiden bedrag. De komende jaren moet dat flink stijgen. Het Witte Huis doet daarom alles eraan om de Indiase premier op zijn gemak te stellen. Maar die voert de laatste jaren een hindoe-nationalistisch programma uit. In ’s werelds grootste democratie worden de rechten van minderheden bedreigd. Tientallen Congresleden maanden Biden de premier daarop aan te spreken.
De Amerikaanse president moet een ingewikkelde balanceeract opvoeren: Modi te vriend houden, maar ook wijzen op zijn tekortkomingen. Dat zal voor Biden lastiger zijn dan het wegkrijgen van een vegetarische maaltijd.