Republikeinen oogsten de chaos die ze zelf hebben gezaaid

Het Amerikaanse parlement is stuk. Na het heenzenden van voorzitter Kevin McCarthy uit het Huis van Afgevaardigden weten de Republikeinen geen vervanger te vinden. Chaos heerst en een compromis lijkt niet voor handen. De Republikeinen zijn nauwelijks nog één partij, schrijft Victor Pak.

Jarenlang werd Nancy Pelosi verguisd door Republikeinen. De prominente Democrate was tot 2023 voorzitter van het Huis van Afgevaardigden en zo een geliefd mikpunt in politieke campagnes. Inmiddels doemt de vraag op of de Republikeinen niet jaloers waren op Pelosi. Ze was een vrouw die haar stemmen kon tellen en het Huis professioneel leidde.

Vergelijk dat eens met de huidige chaos in het Huis van Afgevaardigden. Twee weken geleden werd Kevin McCarthy als voorzitter van het Huis weggestuurd. Een klein groepje Republikeinse rebellen werkte samen met de Democraten om hem uit het ambt te zetten. Sindsdien heeft het Huis geen voorzitter meer en ligt de machinerie stil. Zonder voorzitter mag er maar weinig werk worden uitgevoerd.

Een opvolger voor McCarthy is nog niet gevonden

Dus zoeken maar naar een vervanger. De Republikeinen hebben een nipte meerderheid van een handvol zetels in het Huis. Daar moet de opvolger vandaan komen. De 221 Republikeinen dienen één uitverkorene te vinden die de (vrijwel) unanieme steun van zijn fractiegenoten krijgt toebedeeld.

Tijdens een interne fractiestemming kreeg Steve Scalise de voorkeur boven Jim Jordan. Maar tot een officiële stemronde in het parlement kwam het niet. Tientallen fractiegenoten volhardden in hun verzet tegen Scalise, waarna hij van een stemronde afzag.

Keuze voor de Republikeinen is zeer beperkt

Na Scalise mocht Jim Jordan het proberen. Jordan, bondgenoot van oud-president Donald Trump, liet het wel aankomen op een stemronde, maar bij de eerste stemmingen kwam hij zo’n twintig stemmen tekort. Daarmee werd ook zijn pad naar het voorzitterschap afgesloten. Vrijdag 20 oktober trok Jordan zich terug. Nieuwe kandidaten weten dat McCarthy liefst 15 stemronden nodig had voordat hij voorzitter werd begin dit jaar.

Welke wegen resten de Republikeinen nog? Gematigde Republikeinen zouden concessies kunnen doen aan Democraten om zo tot een werkbare voordracht te komen. Of de tijdelijk Republikeinse voorzitter zou wat meer macht kunnen krijgen, zodat het Huis ten minste weer enigszins kan functioneren. Maar ook hier is (nog) geen meerderheid voor te vinden.

Disfunctioneel Huis is dramatisch in een wereld vol chaos

Uit wanhoop begon Republikein Mike Collins uit Georgia op X, voorheen Twitter, zijn eigen partij belachelijk te maken. Hij plaatst bijna dagelijks grappige plaatjes op het sociale medium over de chaos bij de Republikeinen:

Lees hieronder verder

De stand van zaken is geestig én dramatisch tegelijk. Zie de situatie in de wereld. President Joe Biden wil een steunpakket van 100 miljard dollar voor de bondgenoten Israël, Oekraïne en Taiwan. Maar zonder voorzitter in het Huis komt daar niets van.

Scheuring Republikeinen komt steeds nadrukkelijker bloot te liggen

De tweespalt in de Republikeinse Partij legt zo het parlement plat en dringt steeds dieper door in de partij. Het is ook te zien bij de presidentiële voorverkiezingen: Donald Trump krijgt in peilingen meer dan de helft van de partij achter zich, de andere kandidaten vechten het onderling uit voor de rest van de partij.

In het Huis staan populistische Congresleden, verkozen op de strepen van Trump, tegenover Republikeinen die niets met de oud-president hebben. Bijvoorbeeld omdat zij al jaren Congreslid zijn en stammen uit de tijd dat Trump amper politieke ambities had. Zie die twee stromingen maar eens te verenigen.