Het oneindige verdriet van Baltimore

Met het instorten van de Francis Scott Key Bridge loopt de kwetsbaarste stad van de Verenigde Staten een nieuw trauma op, schrijft Victor Pak.

Donkere camerabeelden tonen het treurige einde van de Francis Scott Key Bridge, vernoemd naar de auteur van het Amerikaanse volkslied The Star Spangled Banner. Nadat containerschip MV Dali afgelopen dinsdagnacht tegen de brug botste, zeeg die ineen als wild na een welgemikt schot. Bij het ochtendgloren staken nog enkele stalen bogen uit boven het water van de Patapsco-rivier.

Zes wegwerkers konden zich niet meer in veiligheid brengen, vier van hen zijn nog vermist. Adequaat handelen van de bemanning voorkwam meer doden. Na een mayday-signaal vanaf de boot ging de brug net op tijd dicht voor het verkeer.

Haven zorgt voor leven in Baltimore

Maar de gevolgen zijn groot voor Baltimore. Snelweg I-695 is afgesneden, net als de vaarroute naar de haven. Die haven zorgt voor ruim 140.000 banen, dankzij de tientallen miljarden dollars – in 2023 omgerekend 74 miljard euro – aan buitenlandse waar die daar jaarlijks passeert.

De stremming van de haven treft vooral de autohandel en kolenindustrie. Baltimore bedient die sectoren dankzij zijn strategische ligging: aan de Amerikaanse oostkust, maar ook dichtbij het hart van de Amerikaanse industrie in de Midwest–regio.

Baltimore loopt al decennialang leeg

Net als dat Amerikaanse heartland worstelt Baltimore al jaren met achteruitgang. Van 2010 tot 2020 vertrokken 35.000 mensen. Het huidige inwonertal van 585.000 is het laagste in een eeuw. Tijdens de hoogtijddagen in de jaren vijftig woonden er bijna een miljoen mensen, in wat toen de zesde stad van het land was.

In de decennia daarna ging veel werkgelegenheid verloren, vooral in de industrie. Zo was de staalfabriek van Bethlehem Steel de grootste ter wereld, met werk voor zo’n 30.000 werknemers. Het staal werd gebruikt voor wolkenkrabbers in New York en bruggen zoals de befaamde Golden Gate Bridge in San Francisco. Het bedrijf bezat ook een werf, die talloze Amerikaanse oorlogsschepen bouwde tijdens de Tweede Wereldoorlog. Toen de staalfabriek in 2012 definitief sloot, werkten er nog slechts tweeduizend mensen.

‘In Baltimore zullen de goden je niet redden’

De neergang van Baltimore is niet nieuw voor kijkers van de beste televisieserie ooit. In The Wire staat niet de verzameling aan personages maar de stad centraal, van bestuurlijke corruptie tot bendegeweld. The Wire speelt in de tijd van mobiele klaptelefoons, maar de beschreven neergang is twintig jaar later nog niet gekeerd.

Zo kampt de stad nog altijd met veel geweld. Afgelopen jaar werden er 263 mensen vermoord. Het laagste aantal doden in een decennium, maar gemeten per inwoner is Baltimore nog altijd een van de gevaarlijkste Amerikaanse steden.

Het instorten van de brug vergroot de malaise voor Baltimore. Lichtpuntje is dat president Joe Biden beloofde dat de federale overheid een nieuwe brug betaalt. Die hulp van buitenaf is cruciaal, want de benodigde honderden miljoenen dollars heeft de armlastige stad niet. En zoals politiecommissaris Ervin Burrel in The Wire zegt: ‘In Baltimore zullen de goden je niet redden.’