Er valt wel wat af te dingen op de linkse ‘winst’. Maar de standpunten van de grootste partij in het Franse linkerblok doen het ergste vrezen voor de toekomst van de EU, schrijft René van Rijckevorsel.
Kom er maar in, Frans Timmermans. ‘Links heeft gewonnen met een duidelijke focus op verbinding en samenwerking. Een krachtig signaal tegen de verdeel-en-heerspolitiek van rechts!’ juichte de leider van GroenLinks-PvdA zondagavond 7 juli direct na de Franse exitpolls.
Het is hier al eerder genoteerd: Timmermans kan als geen ander een slecht resultaat of een slechte samenwerking als een doorslaand succes verkopen. Bij de Europese verkiezingen hetzelfde: zijn partij kreeg minder stemmen dan in 2019, maar hij stond er met de gebalde vuisten van een overwinnaar. Iedereen pikte het.
Links is toch de grootste in Frankrijk, zegt u? Het is maar hoe je het bekijkt. Het linkse front van vier nogal uiteenlopende partijen kreeg 178 van de 577 zetels. De verzamelclub Ensemble van president Emmanuel Macron kreeg er 156 (onverwacht veel), Rassemblement National van Marine Le Pen 142 (onverwacht weinig, maar wel een winst van 53 zetels) en Les Républicains 66. Dat zijn samen 354 min of meer ‘rechtse’ zetels.
Maar goed, het linkse front werd de grootste partij. En de opzet van Macron en links om de partij van Le Pen een meerderheid in de Assemblée te onthouden, is geslaagd. Maar nu? De linkse partijen zullen een coalitie moeten vormen met de partij van Macron. Gaan ze daarin slagen?
Pensioenleeftijd gaat echt niet omlaag
Links bestaat uit socialisten, communisten, groenen en de links-radicalen van La France Insoumise. Uitgerekend die partij, geleid door enfant terrible Jean-Luc Mélenchon (72), behaalde de meeste linkse stemmen.
Mélenchon wil de NAVO verlaten, de Europese Unie grondig hervormen – hij is tegen de interne markt – en de pensioenleeftijd verlagen naar zestig jaar. Rusland is in zijn ogen geen bedreiging voor Europa. Hij staat pal achter Hamas.
Een Frankrijk dat nog meer schulden maakt – nu al is de schuld 112 procent van het nationaal inkomen, en het geld voor die pensioenen moet ergens vandaan komen – en weigert Rusland als gevaar te zien, vormt een directe bedreiging voor de eenheid en noodzakelijke weerbaarheid van de Europese Unie, waarvan ook Timmermans de noodzaak erkent. En Macron trouwens ook. Die gaat ook echt niet tornen aan de pensioenleeftijd. Het verhogen daarvan is een van de successen van zijn presidentschap.
Links is diep verdeeld
Ook de ‘verbinding en samenwerking’ van Frans links waarover Timmermans zo trots berichtte op X, is een illusie. De linkse partijen zijn zo verdeeld, dat ze niet eens overeenstemming konden bereiken over wie hun lijsttrekker moest worden. Dus gingen ze zonder lijsttrekker de verkiezingen in.
Dat wordt nog wat als ze de premier moeten leveren én de gemeenschappelijke standpunten gaan bepalen waarmee ze de onderhandelingen met Macrons Ensemble ingaan. Het wordt een lange en spannende zomer in Frankrijk.