Dat soldaten van de Israel Defence Forces (IDF) de afgelopen week in Libanon blauwhelmen van de Verenigde Naties beschoten, leidt logischerwijs tot verontwaardiging en verslechtert Israëls internationale positie. Maar de terechte woede mag niet verhullen dat ‘vredesmacht’ UNIFIL al achttien jaar niets klaarspeelt tegen terreurgroep Hezbollah en Israël geen andere keus laat dan het heft in eigen hand te nemen, schrijft Matthijs van Schie.
Het was een zeldzaam tafereel: de Israëlische premier Benjamin Netanyahu betuigde afgelopen weekeinde spijt. Soldaten van de IDF, het Israëlische leger, beschoten vorige week een aantal keren blauwhelmen van vredesmacht UNIFIL (United Nations Interim Force in Lebanon). Het had zeker vijf gewonden tot gevolg. Israël verzoekt de VN-troepen naar eigen zeggen al sinds eind september, toen het grondoffensief in Libanon begon, het gebied te verlaten. Maar UNIFIL is vastbesloten te blijven.
De beschietingen – opzettelijk volgens de VN, onbedoeld volgens Israël – zijn hoe dan ook kwalijk en leiden tot terechte internationale woede. Zeker veertig landen veroordeelden afgelopen weekeinde het herhaaldelijk onder vuur nemen van UNIFIL-faciliteiten in het Zuid-Libanese stadje Naqoura. Daarnaast ramden zondagochtend twee Israëlische tanks door de poort van een UNIFIL-basis.
Nieuwe pr-blunder kost Israël steun in Europa
Een zoveelste publicitaire blunder van Israël, dat in Europa al veel steun is verloren. Het krijgt forse kritiek van de Italiaanse premier Giorgia Meloni, wier land met meer dan duizend blauwhelmen de grootste Europese bijdrager is aan UNIFIL. Meloni, gewoonlijk een van Israëls meest uitgesproken bondgenoten, noemde de Israëlische acties ‘onacceptabel’. Netanyahu’s excuses zullen haar waarschijnlijk niet tevredenstellen.
Het roekeloze optreden overschaduwt ook de terechte kritiek van Israël op de VN-missie. Want UNIFIL – met 10.000 medewerkers, onder wie één Nederlandse ‘genderadviseur’ – heeft de afgelopen achttien jaar jammerlijk gefaald in het vormen van een ‘vredesmacht’. Een van de hoofddoelen van de missie is sinds 2006 handhaving van VN-resolutie 1701, waarin is vastgelegd dat in de zone tussen de Zuid-Libanese rivier de Litani en de noordgrens van Israël geen gewapende Hezbollah-terroristen actief mogen zijn.
UNIFIL en Libanees leger kijken machteloos toe hoe Hezbollah domineert
Dat is nooit gelukt. Hezbollah beheerst dit gebied sinds het einde van de Israëlisch-Libanese oorlog in 2006 en vuurde sindsdien tienduizenden raketten af op Israël. Per 8 oktober gebeurt dat zelfs vrijwel dagelijks, waardoor zeker 60.000 Israëliërs al maanden niet in hun huizen in het noorden kunnen wonen. Het Libanese leger, dat volgens de VN-resolutie samen met UNIFIL de vrede in het gebied zou moeten handhaven, kijkt intussen machteloos toe.
Recente ontdekkingen van het Israëlische leger in het gebied zijn voor UNIFIL nog pijnlijker. Vlak bij de grens met Israël groef Hezbollah een omvangrijk tunnelnetwerk waarmee het een aanslag wilde plegen zoals op 7 oktober 2023. In die tunnels is tijdens de Israëlische grondoperatie ook zware ammunitie gevonden van Iraanse en Russische makelij.
Ingang Hezbollah-tunnel op honderd meter van VN-wachttoren
Illustratief voor de onmacht van UNIFIL is de ontdekking van een tunnelingang op pakweg honderd meter afstand van een VN-wachttoren.Gezien de geringe afstand lijkt het onmogelijk dat de Hezbollah-strijders hier buiten het zicht van de UNIFIL-troepen werkten. In het gunstigste geval wisten die het niet, maar aannemelijker is dat de blauwhelmen niet durfden of zelfs wilden ingrijpen en de operaties van het machtige terreurleger Hezbollah onder hun neus oogluikend toestonden.
UNIFIL heeft mandaat achttien jaar lang niet vervuld
In beide gevallen is hoe dan ook duidelijk dat UNIFIL de afgelopen achttien jaar heeft verzuimd de regio te vrijwaren van gewapende Hezbollah-strijders. En het Libanese leger is evenmin in staat gebleken om de Hezbollah aan te pakken.
Voor Israël zit er dus weinig anders op dan het heft in eigen hand te nemen. De oproep die Netanyahu zondag 13 oktober aan de VN deed om de UNIFIL-troepen uit de regio te evacueren, is dan ook terecht. Maar wil Israël niet nóg meer internationale woede over zich afroepen, dan kan het de blauwhelmen beter vrijwillig laten vertrekken in plaats van ze te beschieten. Er zijn vast betere manieren om de hulpeloze en zinloze VN-missie weg te krijgen.
Schrijf u in voor onze middagnieuwsbrief
Met de gratis nieuwsbrief EW middag wordt u dagelijks bijgepraat met commentaren en achtergronden bij de belangrijkste nieuwsverhalen.
