Kyiv mag van Amerika langeafstandsraketten diep in Rusland gebruiken. Reden tot blijdschap of tot angst? Een twistgesprek met de spiegel. ‘Mijn hart zegt: steun Oekraïne verder. Mijn verstand zegt: linke soep.’
‘Je zit zwaar in de problemen, hè?’ zegt de man in de spiegel, die mij al een tijdje met zijn bolle ogen in de gaten houdt. ‘Waarom heb je zojuist die column verscheurd? Soms wat aan de hand in de wereld?’
‘Oorlog,’ zeg ik, terwijl ik mijn laptop aanzet, voor opnieuw een schrijfsessie van ik weet niet hoelang. ‘Het is al bijna drie jaar oorlog in Oekraïne. Eindelijk was er zicht op onderhandelingen. Zelensky zei zelfs letterlijk: “We moeten begrijpen wat de Russen willen.” Ik had mijn gedachten daarover op papier gezet. Zo genuanceerd mogelijk. Maar nu is alles anders. Nu mag Kyiv van Biden alsnog met Amerikaanse langeafstandsraketten doelen ver in Rusland bestoken.’
‘Mooi toch? Aanpakken, die Russen! Die schoften! Poetin is de opperschoft. Wat mij betreft gaan we niet alleen militaire doelen beschieten, maar ook andere. Dat doen die vuile Russen toch ook? Een bom op het Bolsjoi Theater in Moskou. Bám! Dat zal ze leren! Maar het liefst natuurlijk eentje vol op het Kremlin: Poetin in één keer dood.’
‘Die Amerikaanse, Franse en Britse raketten gaan maar tot 300 kilometer van de frontlijn. Het Kremlin ligt daar 600 kilometer vandaan. Maar ik vrees dat die raketten ook dichterbij voor escalatie kunnen zorgen. Het Witte Huis speelt welbewust met vuur. Als antwoord op die tienduizend Noord-Koreaanse soldaten die in Koersk dreigen te worden ingezet. Misschien ook om Trump dwars te zitten.’
‘Defaitist! Poetinversteher! Zeg mensen, kan er hier ergens een raampje open? Het stinkt nogal.’
Oekraïne-oorlog: bijna een miljoen slachtoffers
‘Ik worstel. Er zijn al bijna een miljoen slachtoffers. Doden en gewonden. Een miljoen! Mijn hart is in oorlog met mijn verstand. Mijn hart zegt: steun Oekraïne verder, met alle mogelijke wapens. Zodat eindelijk ook ver in Rusland troepen, militaire vliegvelden en munitiedepots kunnen worden uitgeschakeld. Om de aanvallen op Kyiv en andere Oekraïense steden te verminderen. Mijn verstand zegt: linke soep. Poetin heeft een rode lijn getrokken. Voor een nieuwe situatie als deze heeft hij impliciet gedreigd met nucleaire vergelding.’
‘Rode lijn? Haha, rode lijn! Man, daarmee heeft Poetin toch al zo vaak gedreigd? En wat gebeurde er? Niets!’
‘Het is als met zelfmoordenaars,’ zeg ik.
‘Zelfmoordenaars? Wat hebben die er nou mee te maken?’
‘Zelfmoordenaars kondigen vaak hun daad aan. Soms wel drie, vier, tien keer. Telkens gebeurt er niets. En dan – opeens – doet hij of zij het toch. Zo zou het ook weleens met Poetin kunnen gaan. Tot nog toe heeft hij trouwens ook altijd gedaan waarmee hij eerder dreigde.’
‘O ja, wat dan bijvoorbeeld?’
‘Op de Veiligheidsconferentie in München waarschuwde hij in 2007 al voor een unipolaire Amerikaanse wereld. Later liet hij weten nooit te zullen toelaten dat Georgië en Oekraïne NAVO-lid werden.’
‘Je slaat Kremlintaal uit!’
‘Klopt, dat werd allemaal in het Kremlin gezegd.’
‘Dus je steunt die misdadige invasie in Oekraïne?’
Hoeveel doden moeten er nog vallen in Oekraïne?
‘Ik steun Oekraïne. Maar hoeveel doden moeten er nog vallen? Elke oorlog loopt uiteindelijk vast in het prikkeldraad van de werkelijkheid.’
‘Prikkeldraad? Nou komt-ie weer aanzetten met prikkeldraad. Zeg, waar heb je die onzin vandaan? Lees je wel kranten? Ik lees NRC, de Volkskrant en The New York Times. Daarin heb ik dat nog nooit gelezen. Die flauwekul over zelfmoordenaars. En prikkeldraad. Waar baseer je je kennis eigenlijk op?’
‘Ik woonde er een tijdje, in Rusland. Om precies te zijn ruim 25 jaar. Een kwarteeuw dus.’
‘Ik zei het toch al? Je bent een Poetinversteher! Anders houdt een mens het daar nooit zo lang uit. Een kwarteeuw? Precies de tijd dat die moordenaar daar in Rusland aan de macht is!’
Laat die langeafstandswapens hun werk maar doen
‘Klopt,’ zeg ik. ‘Maar ik weet het dus gewoon niet. Mijn hart zegt: laat die ATACMS-en, SCALPs en Storm Shadows maar hun werk doen. Rusland bikkelhard raken. Maar mijn verstand…’
‘Hart? Iemand die een kwarteeuw in Rusland woonde heeft helemaal geen hart. Dat is een meeloper, een defaitist! Je hebt daar zeker ook je zakken gevuld? Net als zoveel opportunisten daar? Jongens, kan dat raampje daar nog wat verder open? Ik snak naar frisse lucht!’
‘…maar mijn verstand zit in een spagaat… Voor Poetin is deze oorlog existentieel. Letterlijk: het is voor hem de macht of de dood. De invasie drie jaar geleden kwam uit zijn hoofd. Alles in Rusland wordt ook nu bepaald door één ding: Poetins zieke brein. Maar politici en geopolitieke analisten zijn vaak verdomd slechte psychiaters. Dat wordt straks nog wat, aan de onderhandelingstafel.’
‘Onderhandelingstafel? Welke onderhandelingstafel?’
De Chamberlains zijn nog onder ons
‘Die zo direct gaat komen. Hoe dan ook is Oekraïne de Krim kwijt. Grote delen van de Donbas ook. Helaas precies de delen rijk aan grondstoffen die nodig zijn voor de energietransitie. Lithium, kobalt, grafiet, titanium. Het zit er allemaal in de grond. Het is óf nu gaan onderhandelen, óf zoveel duizenden doden en gewonden later.’
‘Het is niet om aan te horen. Mijn oren doen pijn, hoor je? De Chamberlains zijn nog steeds onder ons. Die verraadde door in 1939 Hitlers kont te kussen de Sudetenduitsers. Jij nu de Oekraïners. Maar mijn strijd gaat door. Ik vecht door…’
‘O ja? Wanneer vertrek je dan naar het front in Oekraïne?’
‘O, gaan we zó doen? Sukkel, ik verlaat de kamer.’
Mooi, eindelijk rust. Om aan mijn column te beginnen. Hoe zat het ook alweer? O ja, onze minister van Buitenlandse Zaken, Caspar Veldkamp, zegt ‘heel blij’ te zijn met het besluit van de Amerikanen. Bondskanselier Olaf Scholz wordt door de Poolse premier Donald Tusk door het slijk gehaald, omdat hij met Poetin heeft gebeld. Beginnen met een citaat van Tusk? ‘De komende weken zijn doorslaggevend. Niet alleen voor de oorlog zelf, ook voor onze toekomst.’ Ja, daar begin ik maar eens mee.