Tom Hanks was een van de eerste Amerikaanse bekendheden met COVID-19. Inmiddels speelt de iconische acteur weer in nieuwe films. ‘Mijn god, wat zou het leven zijn zonder de beproevingen die we niet kunnen ontwijken.’
Begin maart was Tom Hanks (64) nog gewoon filmster. Dat wil zeggen, de alom geliefde acteur die Forrest Gump tot leven bracht, gold als de ongekroonde koning van Hollywood. Hanks bezit immers een zeldzame combinatie van eigenschappen: betrokken, bescheiden, slim, charmant, geestig en bovenal goed in zijn vak, iets waar recensenten en bioscoopgangers het doorgaans over eens zijn – ook al zo’n zeldzaam verschijnsel.
Op 11 maart bleek hij besmet te zijn met COVID-19. Plots had de acteur een nieuwe titel: celebrity-patiënt nummer 1. ‘Ik was de kanarie in de koolmijn,’ zoals Hanks zegt tijdens een video-gesprek met de pers om zijn meeslepende nieuwe oorlogsfilm Greyhound aan te prijzen.
Hanks en zijn echtgenote Rita Wilson, zangeres en actrice, voelden zich ‘extreem rot, met verlammende pijn’. Hanks lijdt aan suikerziekte, Wilson is pas onlangs hersteld van kanker, dus beiden liepen een groter risico dan de gemiddelde Amerikaan. Ze ontvingen uitstekende zorg in Australië, waar ze voor werk waren. De productie van een film over Elvis Presley werd stilgelegd en het stel vloog terug naar huis in Los Angeles.
Inside HollywoodDiederik van Hoogstraten (1969) is lid van de Hollywood Foreign Press Association in Hollywood en stemt voor de Golden Globes. Hij bespreekt op deze plek nieuwe films en series.
Inmiddels ziet Hanks er weer goed uit, maar als oud-coronapatiënt smeekt hij iedereen om het rustig aan te doen. ‘Blijf thuis, was je handen, masker op,’ raadt hij aan. ‘Dit is echt dodelijk.’
Bedoeld voor het witte doek
Greyhound is nu te zien bij de streaming-dienst Apple TV+, wat voor de meeste kijkers een klein scherm met matige geluidskwaliteit betekent. Maar de saga over een stoïcijnse kapitein die zijn oorlogsschip op wonderbaarlijke wijze langs Duitse onderzeeërs weet te varen om de Britten bij te staan tijdens de Tweede Wereldoorlog, was bedoeld voor het witte doek. ‘Zo groot mogelijk,’ zegt Hanks. ‘Met superieure audio. Dat was het idee.’
Net als andere recente oorlogsfilms – Dunkirk, 1917 – is het een intiem, beklemmend drama over gedreven mannen die onder hoogspanning allesbepalende beslissingen moeten nemen. De actie speelt zich grotendeels af op een paar vierkante meter: kapitein Krause ijsbeert, tuurt, beveelt, zweet, bevriest en staat 72 uur lang leiding te geven. De camera zit bovenop hem. Maar Greyhound is eveneens een klassieke oorlogsfilm. Maritieme manoeuvres zijn panoramisch vanuit de lucht gefilmd, we volgen Duitse torpedos die hun weg zoeken onder het wateroppervlak, Nazi-onderzeeërs exploderen op spectaculaire wijze. Hoe groter het scherm en hoe scherper de geluidskwaliteit, hoe beter.
En dus is Hanks’ teleurgesteld. ‘Een van de mooiste dingen van de bioscoop is dat je niet aan jezelf hoeft te denken. Je wordt het avontuur in getrokken.’ Thuis op de bank, afgeleid door de telefoon, is die magie van de donkere bios verdwenen. ‘Hartverscheurend, toch? In de bioscoopzaal is dit een enorme film. Het ziet er allemaal perfect uit. En dan deel je die ervaring met honderden vreemden. Achteraf heb je samen iets gemeenschappelijks. Iets dat je hebt gedeeld met mensen die je niet kent. Dat is de grote kracht van film.’
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Parallellen met nu
Dat Greyhound ondanks de gesloten bioscopen zo snel mogelijk uit moest komen, stond voor Hanks en de filmstudio wel vast. De hoofdrolspeler diende tevens als producent en scenarioschrijver; Hanks schreef het script op basis van de roman The Good Shepherd van C.S. Forrester. Hij betoogt dat dit veel meer is dan ‘een soort museumstuk’ over een willekeurige, dramatische zeeslag in 1942. ‘Het gaat óók over 2020. Ik zie directe parallellen tussen de stagnatie van de wereld nu, en die in de film. Wie overleeft? Hoe zwaar gaat dit worden? Hoe houden we stand? Onze film heeft iets te zeggen over alles dat er nu aan de hand is.’
Columnist Gerry van der List wijdde onlangs zijn tv-blog aan Tom Hanks: een zendeling in Hollywood
Hanks kiest vaak rollen van stoere mannen met zwakke plekken. Bedachtzaamheid is een eigenschap die hij bewondert en zelf ook bezit. De acteur praat niet snel en is soms langdradig – een tactiek om de juiste woorden te vinden, hardop denkend over een vraag. Murmelend over het het dilemma in Greyhound, beseft hij dat de centrale kwestie eigenlijk dezelfde is als in eerdere films waarin hij als getroebleerde leider het roer in handen heeft: Captain Phillips, Apollo 13, Sully, Saving Private Ryan.
‘Je kunt geen besluit nemen totdat je er goed over hebt nagedacht, maar tegelijkertijd moet je zo snel mogelijk beslissen, want anders komen mensen om het leven.’ Die paradox boeit hem. ‘Het is een metafoor voor oorlog, voor de slag om de Atlantische Oceaan, maar ook een metafoor voor het dagelijks leven.’
Apolitieke oom
Films over de Tweede Wereldoorlog blijven interessant, vindt Hanks, omdat de strijd tussen goed en kwaad zo duidelijk was. Aan die helderheid is juist nu behoefte, zegt hij, ten tijde van COVID-19, protesten, rellen en de economische malaise. ‘Hoe behouden we ons morele kompas? Hoe moedig zijn we? Hoe sterk zijn we? Hoe toegewijd blijven we? Dragen we bij aan de oplossing?’ Antwoorden heeft Hanks niet. Hij geeft de voorkeur aan vragen en belichaamt zo een Confuciaans inzicht: echte wijsheid komt erop neer dat je beseft hoe weinig je weet.
Blijf in het spannende verkiezingsjaar op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in Washington en de Verenigde Staten: Meld u aan voor onze wekelijkse Amerika-nieuwsbrief
Een van de redenen voor Hanks’ populariteit als meervoudige Oscar-winnaar en Hollywoodster wiens films het per definitie goed doen, is zijn apolitieke houding. Hij is een soort goedmoedige vader des vaderlands, iemand die boven de partijen staat, zoals de journalist Walter Cronkite ooit was (Hanks bewondert hem zeer). En zoals de legendarische presentator van kinderprogramma’s, Fred Rodgers, die hij speelde in A Beautiful Day in the Neighborhood. Hanks’ films doen het goed in links en rechts Amerika, onder jong en oud, zwart en blank.
Maar momenteel schuwt hij politiek commentaar níét. Al blijven de bewoordingen omzichtig. ‘Amerikanen krijgen de president die ze verdienen. Hebben wij nu een president die zijn eed naleeft om de grondwet te verdedigen? Ik denk het niet.’
Meest succesvolle acteur ooit
In financieel opzicht hebben Hanks en filmstudio Columbia Pictures goed geboerd. Het budget was ruim 50 miljoen dollar; Apple betaalde 70 miljoen om de film wereldwijd uit te brengen. Dat is vrijwel zeker een veilige investering van de technologie-gigant. Hanks’ iconische status als de leading man kan worden geïllustreerd door de enorme bedragen die zijn films opbrengen. Met klassiekers als de Toy Story-films, de Da Vinci Code-reeks en Cast Away haalde hij voor de filmstudio’s in totaal meer dan negen miljard dollar op sinds zijn loopbaan veertig jaar geleden begon. Geen enkele acteur in de filmgeschiedenis komt zelfs maar in de buurt van dat succes. Zijn persoonlijke vermogen wordt geschat op 350 miljoen dollar.
Lees ook dit interview met de zwarte regisseur Spike Lee: ‘Inderdaad, dit is een opstand.’
Geld speelt kortom geen enkele rol. Dat hij toch gewoon doorwerkt heeft te maken met zijn behoefte aan groei. De mogelijkheid bestaat altijd dat een nieuw filmproject hem ‘dingen leert en verlichting schenkt’. ‘Neem deze film. Het gaat over de vraag hoe het is als je drie dagen lang door moet pakken, kop omlaag en de rug recht, en er maar vanuit gaan dat je ooit weer kunt gaan slapen. Hou je het vol? Zet je de juiste stappen?’
Die vragen zijn waardevol voor iedereen, voegt hij toe. ‘Mijn god, wat zou het leven zijn zonder de beproevingen die we niet kunnen ontwijken.’
Greyhound is exclusief te bekijken op Apple TV+.