Napoleon betekent theater, en deze expositie in de Amsterdamse Hermitage heeft zeker blockbuster-kwaliteit.
Het is het hoogtepunt en passend slotstuk van de tentoonstelling: het dodenmasker van Napoleon Bonaparte (1769-1821). Het allereerste, aldus de Hermitage, niet de versie die op 5 mei 1821 pas veertig uur na zijn overlijden is gemaakt en waarvan vanaf 1833 afgietsels per inschrijving werden verkocht.
De expositie Alexander, Napoleon & Joséphine is er een van bijzondere snuisterijen – van sabeltas en snuifdoos tot consoletafel, van paradedegen tot schilderijen die de diverse veldslagen op heroïsche wijze memoreren. Aan de hand van tweehonderd objecten, geleend uit Hermitage St.-Petersburg, wordt het verhaal van de Franse keizer herverteld.
Luchtig gekleed
De spotlights zijn gericht op Napoleons relatie met de Russische tsaar Alexander I (1777-1825), die hij in 1807 nog inpalmde, maar in 1812 de oorlog verklaarde. Van Alexanders kant geen wrok; als de tsaar in 1814 de voormalige keizerin Joséphine ontmoet in haar buitenplaats Malmaison, is hij allerbeminnelijkst.
Joséphine wordt ziek en sterft – ze ging te luchtig gekleed met de tsaar in de tuin wandelen. Hij koopt 38 schilderijen en vier sculpturen uit haar erfenis, zijn garde bewijst haar de laatste eer. Later gaat meer kunst naar Rusland.
De Hermitage voorziet een bekend verhaal via Joséphine van een sexy tintje. Napoleon betekent theater, en deze expositie heeft zeker blockbuster-kwaliteit. Maar de objecten zijn ook statisch. Enscenering van slagen op film en andere extra’s hadden deze geschiedenis meer leven ingeblazen.
Elsevier nummer 15, 11 april 2015