In zijn nieuwe Roman wakkert Leon de Winter het wantrouwen over de officiële Amerikaanse lezing van de dood van Osama bin Laden verder aan. Door een gevoelig slot valt veel op zijn plek.
Leon de Winter – Geronimo De Bezige Bij, 400 pagina’s, € 19,90
4 van de 5 sterren
De nieuwe roman van Leon de Winter heeft de vaart van een Tom Clancy-thriller en bevat een aantal explosieve ingrediënten: leven en dood van Al-Qa’ida-leider en sjeik Osama bin Laden, de ellende van verdrukte christenen in Pakistan, de wreedheid van moslimfanatici en een Amerikaans militair complot.
Het verhaal is opgebouwd rondom de gebeurtenis die iedereen wel denkt te kennen: het neerschieten van Bin Laden in de Pakistaanse stad Abbottabad door Amerikaanse Navy SEALs in de nacht van 1 op 2 mei 2011. Een heldhaftige operatie met Hollywoodpotentie, er is inmiddels een film over gemaakt: Zero Dark Thirty (2012)
De dood van Bin Laden was een triomf voor president Barack Obama, de sjeik kreeg een zeemansgraf om te voorkomen dat zijn graf een bedevaartsoord zou worden.
Bomgordel
Zoals dat vaker gebeurt met dit soort geschiedenissen: het lijk was nog niet afgekoeld of de speculaties begonnen. Bin Laden zou zichzelf hebben opgeblazen met een bomgordel; hij zou zijn ontsnapt. En dan is er nog de helikoptercrash waarbij een aantal Navy SEAL-commando’s omkwam die betrokken waren bij de dood van Bin Laden.
De Winter wakkert het wantrouwen over de officiële Amerikaanse lezing wat verder aan. Hij zaait twijfel en dat doet hij goed. De Winter geeft ‘Usama’ of ‘UBL’ zoals hij hem consequent noemt, meer reliëf en zelfs zorgzame trekjes. Hij laat hem op zijn brommertje in de nacht eropuit trekken om ijs te halen voor een van zijn vrouwen. UBL bekommert zich ook om het gehandicapte meisje Apana, dat haar liefde voor de ‘goddeloze’ muziek van Bach moet bekopen met afgehakte handen en oren.
Jacht
Apana verbindt UBL met de Amerikaans militair Tom Johnson, die gebukt gaat onder schuldgevoel omdat hij het was die het meisje in aanraking bracht met Bach. Apana is ook de link met de christelijke jongen Jabbar en zijn moeder, die Apana onder hun hoede nemen. Een ingewikkeld netwerk, en daar komt de jacht op een usb-stick bij die Bin Laden heeft verstopt.
De Winter kiest per hoofdstuk afwisselend het perspectief van de sjeik, Tom en Jabbar. Maar het verhaal is erg vol en hier en daar schrijft De Winter wat gehaast. Het what if-scenario is verder nogal vergezocht. Aan de andere kant, de werkelijkheid is soms vreemder dan fictie.
Als besluit kiest De Winter voor een bijzondere vorm: de transcriptie van een serie telefoongesprekken van Tom met zijn ex-vrouw over hun overleden dochtertje. Hier geen jongensavontuur-toon, maar tederheid. Door dit gevoelige slot valt veel (alsnog) op zijn plek.