De Pietendiscussie is geen geïsoleerd verschijnsel, maar onderdeel van bredere campagne om ´schuldige´ tradities en objecten op te sporen.
‘Zwarte Piet is niet wit, daar kan ik niks aan veranderen’ En zo is het. Minister-president Mark Rutte (VVD) sloeg de spijker op zijn kop.
Natuurlijk kun je een politiek correct Sinterklaasfeest verordonneren, zoals een aanzwellend leger aan critici wil. Tot deze week had de discussie een folkloristisch gehalte. Maar nu gaan de Verenigde Naties zich ermee bemoeien. De Hoge Commissaris voor de Mensenrechten onderzoekt of de knecht van Sinterklaas een racistisch stereotype is.
Roetveeg
Ach, het is een kleine moeite om de uitdossing van Piet aan te passen, aldus een veelgehoord standpunt. Burgermeester van Amsterdam, Eberhard van der Laan (PvdA) oppert dat enkel een roetveeg op het gezicht een acceptabel compromis zou kunnen zijn. Het suggereert dat de Pietendiscussie een geïsoleerd verschijnsel is. Terwijl ze een symptoom is van een bredere campagne om ´schuldige´ objecten op te sporen.
Een tijdje terug was de Gouden Koets de steen des aanstoots. Er staat een beeltenis op met de naam ‘Hulde der Koloniën’. De tekening laat halfnaakte zwarte mannen en vrouwen die hun rijkdommen aanbieden aan het koningshuis. Dat roept ´grote weerstand op,´ aldus kamerleden van de SP en GroenLinks.
Ander voorbeeld. Vorig jaar was er ophef over een meer dan 300 jaar oude spotprent van het Rijksmuseum. De Ottomaanse sultan ligt ziek in bed na een nederlaag tijdens het Beleg van Wenen. Aan het voeteneind staat de koninklijke kakstoel aan het, ernaast ligt de Koran als ware het toiletpapier. Beledigend, was het oordeel in de Turkse media.
Pippi Langkous
De oplossing voor dit leed? De beeltenis op de koets moest verwijderd worden en om tegemoet te komen aan ‘gevoeligheden’ haastte directeur Wim Pijbes zich te zeggen dat het Rijksmuseum de betekenis van de prent niet onderschrijft. En nu lijkt Piet er dus aan te moeten geloven.
Op deze manier kun je aan de gang blijven. Moet je de geschiedenis met terugwerkende kracht kuisen en kneden totdat ze binnen de juiste ideologie past? Dat lijkt me een hellend vlak, te meer omdat er geen reden is om halt te houden bij het verleden. Eerder dit jaar pleitte de Duitse minister van familiezaken Kristina Schröder voor om God voortaan maar in sekseneutrale termen te omschrijven en het woord ‘neger’ moesten we ook maar weglaten uit de Pippi Langkous-boeken van Astrid Lindgren.
Stel dat Piet een andere kleur krijgt. Is daarmee de kou uit de lucht? Ik vrees van niet. De vraag is veeleer: who’s next?