Wat vieren we eigenlijk op 30 november?

Zaterdag 30 november staat in het teken van de viering van 200 jaar koninkrijk. De festiviteiten worden live via Nederland 1 op televisie uitgezonden. Maar wat vieren we precies?

Zaterdag 200 jaar geleden kwam prins Willem Frederik aan op het strand van Scheveningen na een ballingschap van 18 jaar. Door een paar notabelen was hij gevraagd terug te keren naar Nederland om leiding te geven aan de natie. Dat laatste wilde hij alleen als er ook een Grondwet zou komen waarin een en ander zou worden vastgelegd.

Fransen

Door 30 november – de festiviteiten worden live op televisie uitgezonden – als feestdag te kiezen, lijkt het erop dat op 30 november 1813 een nieuwe staat werd geboren en Nederland die dag dus eigenlijk zijn verjaardag viert. Niets is minder waar. Nederland was destijds bezet door de Fransen, maar die kozen niet pas op 30 november 1813 het hazenpad. Al veel eerder dat jaar waren burgers in opstand gekomen.

Het verzet barstte pas echt los rond half november, met name in Amsterdam en Den Haag. Destijds, maar nu ook nog, werd wel gesproken van de ‘zelfbevrijding’ door Nederland. Pas toen de Fransen op de vlucht sloegen, arriveerde de prins.

Verjagen

Als feestdag had beter 17 november gekozen kunnen worden. Op die dag proclameerden een driemanschap in Den Haag de vrijheid en het verjagen van de  Fransen. De drie gaven bovendien de Nederlanders een ‘vrolijke dag’ op kosten van de staat.

Een koninkrijk werd Nederland pas in maart 1815. Vandaar dat de festiviteiten die samenhangen met 200 jaar koninkrijk weliswaar zaterdag 18 november beginnen, maar doorlopen tot ver in 2015.