In 2033 zal de Champions League-finale gaan tussen de Saudische topclubs Al-Ittihad en Al-Hilal, voorspelt Philip van Tijn. Het Grote Geld bedreigt de volkssport, die ook nog te kampen heeft met geweld, racisme en spreekkoren.
Een dikke week geleden won Manchester City de Champions League door de finale te winnen van Inter Milan. (Voor de goede orde: ik heb het over voetbal.) Vroeger, heel lang geleden inmiddels, zouden 11 Engelsen de beteren zijn geweest van 11 Italianen. Nu heeft het ene vreemdelingenlegioen gewonnen van het andere. Van de selectie van Man City zijn 12 van de 28 Engels, in Milaan zijn 11 van de 27 Italiaans.
Je kunt het ook anders benaderen en zeggen dat 2,5 miljard euro heeft gewonnen van 534 miljoen euro, want dat zijn de marktwaarden van beide clubs. Intussen alweer achterhaald natuurlijk, want ze stijgen met de dag. De Noor Erling Haaland van City voert de lijst aan: je kunt hem kopen voor 245 miljoen euro (duurste Nederlander is Cody Gakpo met een waarde van 87 miljoen euro op de 26ste plaats), maar dan heb je hem nog geen cent salaris betaald en de slavernij is, zoals we inmiddels weten, afgeschaft.
En de salarissen zijn navenant gestegen. Kylian Mbappé voert de lijst aan: bij Paris Saint-Germain vangt hij 72 miljoen euro per jaar, terwijl Lionel Messi (3) het moe(s)t doen met 58 miljoen. Deze getallen en salarissen zijn alweer achterhaald, want juist het afgelopen halfjaar heeft er een storm gewoed op dit gebied. Enkele Europese topclubs is geen bedrag te hoog om de hoogste toppers aan te trekken. En de wereld buiten Europa – waar geld (in de oliestaten) gewoon in de grond ligt – begint steeds meer mee te doen. Geld speelt geen enkele rol en daarbij zijn de wedstrijdrecettes bijzaak: het Grote Geld komt van tv-rechten, sponsors en een betrekkelijk nieuwe mensensoort: eigenaren van voetbalclubs. En het gekke is: niemand lijkt die megasalarissen een punt te vinden, zelfs niet in ons eigen land, waar een ministerssalaris van anderhalve ton (= nog geen etmaal per jaar werken voor Mbappé) al ‘graaien’ heet.
Champions League-finale in 2033: Al-Ittahad – Al-Hilal
Het is duidelijk dat Nederlandse clubs in dit geweld niet mee kunnen, tenzij mevrouw Charlene de Carvalho, dochter van Freddy Heineken en grootaandeelhouder van Heineken, of Frits Goldschmeding, oprichter en grootaandeelhouder van Randstad, zich met (een deel van) hun miljarden over een vaderlandse club zou ontfermen. De aankoopsom zal het probleem niet zijn: Feyenoord is, zelfs na een recente grote stijging, niet meer dan 182 miljoen euro waard, maar het aankopen van sterren van elders vergt een boel centjes. Troost voor de eigenaren is dat de ter beurze genoteerde topclubs overwegend scherp in koers zijn gestegen. Ook daar hoort Ajax trouwens niet bij.
Het bereiken van de kwartfinale Champions League is voor een Nederlandse club al een wonder. In 2033 zal dat onmogelijk blijken; de finale van het toernooi dat dan al niet meer louter Europees is, zal dan gaan tussen de Saudische topclubs Al-Ittahad en Al-Hilal. Op het veld staat dan voor zo’n 30 miljard euro aan mens (22). En geen Saudiër.
Topclubs zijn een speeltje geworden voor de puissant rijken
Ooit was voetbal, zoals de meeste sporten, een bezigheid voor welgestelden. Maar anders dan de andere sporten ontwikkelde deze zich al rond 1900 tot een echte volkssport; dat gold voor de beoefenaren en voor het publiek. Voetbalfans droegen een club, zij wáren de club. Dat is in vrij korte tijd anders geworden en je ziet hoe een club als Ajax (zowel een vereniging als een ter beurze genoteerd bedrijf) daaraan moet wennen. En bovendien zijn heel wat top- en semi-topclubs een speeltje geworden voor de puissant rijken. Vaak tot verdriet van de echte aanhang, soms tot vreugde. Manchester City was decennialang een achterafclubje, vergeleken met Man United, Liverpool, Arsenal en andere Britse iconen. Nu is de aanhang supertrots.
Het Grote Geld bedreigt het voetbal. Maar er loeren ook andere gevaren. De voetbalmakelaars en zaakwaarnemers, die zich voortplanten als de konijnen, en aan de echte talenten, maar ook aan de mindere goden, én aan de clubs, miljoenen verdienen. De grote voorloper was Mino Raiola, kort geleden overleden en als held hier en daar herdacht. Dat hij in Haarlem getogen is, stemt toch minder trots dan dat Laurens Jansz. Coster, Frederik van Eeden en Jacob van Campen dat zijn.
In hun voetspoor heeft de data-analyse zich razendsnel ontwikkeld: de pseudo-wetenschap waarin de bewegingen, het gedrag, de ademhaling van topvoetballers en spelers op weg naar de top worden geanalyseerd met camerasystemen en sensoren.
Zeg me hoe uw dribbel is en ik zal zeggen wie u bent! Maar het haalt wel veel weg van de lol en onbevangenheid van de spelers en dus van het spel.
En dan ook nog geweld, racisme en spreekkoren
Over het geweld op en rond het veld is de afgelopen maanden, zeker in ons land, veel gezegd en geschreven. Op het veld wordt de ziel uit het spelletje gehaald door chicaneren, vuile overtredingen en erger, en op de tribune doet slecht voorbeeld goed volgen. Hele politiemachten zijn op speeldagen op de been, door ons samen betaald, terwijl de baten naar spelers en eigenaren gaan.
En ten slotte de racistische spreekkoren, waartegen maar mondjesmaat wordt opgetreden, in menig Europees land. Het verschijnsel is sterk toegenomen sinds het aantal niet-blanke topvoetballers exponentieel is gegroeid. Het dijt nog verder uit, net als de antisemitische spreekkoren.
De afgelopen week hebben we de halve finales en finale van de Nations League in ons land gehad. Daarmee is het seizoen echt voorbij. Maar voordat je het weet begint het weer.
Ook het nieuwe seizoen zal ons weinig goeds brengen. Erger dan een door corruptie gekocht WK in een woestijnstaat bij 40ºC lijkt niet mogelijk, maar je weet maar nooit.