Beste toerist (ja, dat bent u), blijf nou eens gewoon op uw plaats!

We zijn zelf ook weleens toerist, en lopen dan te langzaam en verdwaasd over onbekende straten, waar we de lokale inwoners ergeren met ons slome gedoe. Toen ik voor het eerst in New York was, was ik zo onder de indruk van de skyscrapers – die in het echt natuurlijk veel imposanter waren dan op alle afbeeldingen – dat ik pardoes stil bleef staan.

Meteen knalde een ­inwoner tegen me op die hard en lang begon te schelden. Niet zo leuk, en ik vind dus dat je maar coulant moet zijn tegen de vreemdelingen die je stad de eer van hun bezoek aandoen.

In veel Europese steden komen de inwoners in opstand ­tegen de enorme massa toeristen die hun stad continu overspoelt, hoe fijn het voor hun economie ook is.

Grote bek

Ook in Amsterdam zijn het er nu wel heel erg veel. In 2023 24 miljoen, in een stad van nog geen miljoen inwoners. Veel van hen komen niet voor een tochtje door de gracht of museumbezoek: die komen om te blowen. Zij denken dat alles mag in Amsterdam. Van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat lopen ze met een stinkende joint over straat, want dat mag dus. Als je ze daarop aanspreekt – het mag niet, maar wie let erop – krijg je een grote bek.

Zo enorm is onze reputatie van blowhoofdstad van de wereld, dat ‘sterren’ als de allang uitgebokste Mike Tyson en de rapper Snoop Dogg hun eigen coffeeshop hebben geopend. Mike zit in de Spuistraat, Snoop in de Marnixstraat. Die van Snoop Dogg heet SWED: Smoke Weed Every Day. Die van Tyson verkoopt van alles, waaronder een asbak genaamd Mike Bite. Met de afbeelding van een oor erin: Tyson beet eens een stuk af van het oor van tegenstander Evander Holyfield.

Omdat wij een landje zijn met een minderwaardigheidscomplex vanwege onze kleine omvang, vinden we het bezoek van die gasten zo’n eer dat er meteen opgewonden stukjes over worden geschreven. In een normaal land halen zulke zaken echt het nieuws niet, maar wij zijn er dom genoeg nog trots op ook, dat die twee Amerikanen ons landje zouden hebben uitverkoren voor, nota bene, hun coffeeshop. Om je dood te schamen.

Vermortadella’d

Ongetwijfeld zorgt hun aanwezigheid voor een toestroom van nog meer blowgrage reizigers. Dat geldt ook voor het uitbundige aanbod aan snoepwinkels: voor bepaalde stroopwafel- of frietbakkers staan mensen uren te wachten, in de hitte. En maar foto’s maken van plekken die al zo vaak zijn gefotografeerd dat ze ook online staan, en vaak mooier dan wat jij ervan bakt met je iPhone.

In The New York Times stond een stuk van een Italiaanse, die haar woonplaats Bologna snel heeft zien veranderen door de komst van, ook daar, zeer veel toeristen. Van het afwisselende en aantrekkelijke winkelaanbod dat zij kende, was niets meer over. Bologna is helemaal vermortadella’d: het wemelt er van de mortadella-winkels. Elk land krijgt de toeristenwinkels die het verdient, zij mortadella, wij stroopwafels.

Op het eiland Ibiza heeft het toerisme voor een enorme kloof gezorgd tussen de rijke bezoekers en de arme inwoners, die hun toevlucht moeten zoeken tot een caravan of zelfs een tent, want de huizen waar ze hadden moeten wonen, worden voor duizenden euro’s per week aan toeristen verhuurd. Airbnb wordt dan ook, niet ten onrechte, vaak genoemd als een aanjager van het soort toerisme waar een stad of land niet veel mee opschiet.

Rustig in een kamer blijven

En online deelde iemand een filmpje van een onafzienbare rij landcruisers in Afrika met duizenden toeristen die naar één leeuw keken, die je beter in een dierentuin kunt zien. Met de opkomst van de middenklasse in landen als China en India staat ons in Europa nog wel wat te wachten. Want die mensen willen straks ook allemaal naar een continent met een deels ­gematigd klimaat, met afwisselend natuurschoon en de allermooiste steden ter wereld.

Blijf toch eens thuis! Waarom ingewikkeld reizen met koffers vol spullen, terwijl je ook in de tuin, op je balkon of in het park vakantie kunt vieren, waar alles onder handbereik is? ­Filosoof Blaise Pascal (1623-1662) zei het al: alle ellende van de mensen heeft maar één oorzaak, namelijk dat ze niet in staat zijn rustig in een kamer te blijven. Het is spijtig dat deze verstandige observatie vaker wordt geciteerd dan opgevolgd.