Vijf vragen over nieuw protest tegen Thaise monarchie.
1. Wat broeit er in Thailand?
Activisten vinden nieuwe manieren om te protesteren tegen de militaire regering en het koningshuis. Het verzet begon drie jaar geleden met grote demonstraties. Sinds dit jaar is er een opleving van het pro-democratische verzet met hongerstakingen voor het hooggerechtshof. Activisten Tawan (21) en Bam (23) stopten deze maand noodgedwongen na 52 dagen hongerstaking, maar zijn bereid hun strijd voort te zetten.
2. Waartegen komen ze in actie?
De Koning, die het leger steunt, is volgens de Grondwet onschendbaar. Belediging of bekritisering kan leiden tot vijftien jaar cel. Ook op opruiing staan hoge straffen. Activisten vinden de majesteitsschenniswet ondemocratisch. Ze krijgen steun van Amnesty International, die meent dat de regering de wet misbruikt om protestleiders te onderdrukken.
3. Het koningshuis had toch juist aanzien?
Ja, vooral Bhumibol. De in 2016 overleden koning zette zich zeventig jaar lang in voor landbouw en welvaart, waardoor hij werd beschouwd als een vaderfiguur. Zijn zoon en opvolger Vajiralongkorn is minder geliefd. Hij heeft wegens vijf huwelijken de reputatie van een playboy en ligt onder vuur omdat hij regeert vanuit een Duits resort.
4. Hoe breed worden de protesten gedragen?
Vooral jongeren vinden de wetgeving ouderwets. Het afgelopen jaar zijn voornamelijk activisten van de groep Thalu Wang (vertaling: het paleis doorbreken) opgepakt. Oppositiepartij Pheu Thai sprak met demonstranten en is bereid zich in te zetten voor verlaging van celstraffen, maar wil de wetgeving niet afschaffen. Dat kan tot ‘nog ergere polarisatie leiden’, zei partijsecretaris Prasert Jantararuangtong.
5. Is er hoop voor de toekomst?
De coalitie is fel tegen het aanpassen van de wet. Die meent dat het koningshuis belangrijk is voor de sociale orde en spreekt zelfs over aanscherping van de straffen. Tegenstanders van het bewind hopen op succes van de oppositiepartijen tijdens de verkiezingen in mei. Het verzet − en het zware straffen − gaat intussen onverminderd door. Begin deze maand kreeg een Thaise man twee jaar cel voor de verspreiding van een kalender met gele badeendjes, een van de symbolen van de protestbeweging. Volgens de autoriteiten was het een belediging van de Koning.