De rechter heeft (voor de zoveelste keer) gesproken: de gaswinning boven Schiermonnikoog mag doorgaan. Het geduld met de procederende en saboterende tegenstanders is wel zo’n beetje op.
ONE-Dyas is er klaar mee. Het Nederlandse olie- en gaswinningsbedrijf wilde dat de rechter Greenpeace dwingt te stoppen met actievoeren op de plek waar het bedrijf een gasproductieplatform wil installeren. ONE-Dyas eiste eerder deze week een dwangsom van 100.000 euro voor elk uur dat de bootjes van de actiegroep de voortgang van de werkzaamheden op de Noordzee boven Schiermonnikoog verhinderen.
Donderdagmiddag 1 augustus stelde de rechter ONE-Dyas in het gelijk, waarna Greenpeace de actie ten langen leste staakte. Voor zolang het duurt althans, want ‘het protest gaat door’, meldde de organisatie aan persbureau Reuters.
Al jaren strijd om platform N05-A
Het gevecht om boorlocatie N05-A, zo’n 20 kilometer boven het Waddeneiland op de grens van het Nederlandse en het Duitse deel van de Noordzee, sleept zich al jaren voort. Inclusief omliggende velden ligt in het gebied nog zo’n 50 miljard kubieke meter gas in de zeebodem, waarvan de helft aan Nederlandse zijde.
Alle mogelijke alternatieven voor fossiele brandstoffen ten spijt, is aardgas nog altijd de belangrijkste energiebron voor de verwarming van Nederlandse huizen. En als je gas gebruikt, dan maar beter uit eigen bodem. Zo is de leveringszekerheid groot, is de methaanuitstoot minder hoog dan bij geïmporteerd gas, en vloeit een aanzienlijk deel van de de opbrengsten terug in de Nederlandse staatskas. Met het dichtdraaien van de Groningse gaskraan stijgt het belang van offshore-locaties, zoals die boven Schiermonnikoog.
Maar de weerstand tegen het boren naar gasveld N05-A is vanaf het begin groot. Natuurorganisaties voorzien extra stikstofneerslag door de werkzaamheden en schade aan bruinvis- en zeehondenpopulaties, en Schiermonnikogers vrezen horizonvervuiling. Nu weer vol investeren in fossiel is een verkeerd signaal, vinden de diverse actiegroepen.
Hoge dwangsom wijst op grote frustraties
Een reeks rechtszaken, schorsingen, ordemaatregelen en vertragingstactieken was het gevolg, totdat de Raad van State eind juni definitief oordeelde dat ONE-Dyas aan alle eisen had voldaan en mocht beginnen met de installatie.
Greenpeace dacht daar anders over, trok deze week met rubberbootjes de zee op en eiste een Europees verbod op nieuwe fossiele projecten. De actievoerders verankerden drijvende eilandjes bij het platform, zodat ONE-Dyas zich gedwongen zag de werkzaamheden stil te leggen – voor de zoveelste keer. De frustraties bij het bedrijf zijn groot, blijkens de hoge dwangsom.
Een eis van 100.000 euro per uur klinkt ook tamelijk absurd. Maar niet als je beseft hoe complex en duur de logistieke puzzel is die moet worden gelegd om een productieplatform op de Noordzee operationeel te krijgen.
Installatieschepen die dit werk aankunnen zijn schaars, en moeten jaren van tevoren worden gereserveerd. Ligt het werk nu te lang stil, dan is je kans verkeken en ben je zo maanden verder. Voor je het weet, is de zomer voorbij – en op een onstuimige zee is het veel lastiger werken. Op bouwlocaties aan wal, zoals in het Schiedamse HSM, dreigde kostbare vertraging voor nieuwe projecten, die in de wacht te moeten zolang het platform en het onderstel van N05-A de werf niet hadden verlaten.
Wanneer procederen overgaat in saboteren, raakt geduld op
De rechter ging donderdag mee in die redenering, en vorderde het vertrek van de actievoerders. Dit oordeel komt boven op eerdere rechterlijke uitspraken, waarin staat dat ONE-Dyas al het nodige heeft gedaan om mogelijke negatieve gevolgen van het platform op N05-A te minimaliseren.
Het staat, zoals ONE-Dyas-CEO Chris de Ruyter van Steveninck erkende, tegenstanders vrij om hun zorgen te uiten en te proberen langs juridische weg hun gelijk te halen. Maar wanneer begrijpelijke zorgen en procederen overgaan in saboteren, slaat het geduld op enig moment om in ergernis bij de partijen die zich wel voegen naar de spelregels van het recht. En dat recht heeft gesproken: er zal naar gas worden geboord boven Schiermonnikoog.
Lees ook: Aardgaswinning boven Schiermonnikoog draagt bij aan onze veiligheid