Is president Joe Biden blij dat zijn economisch beleid zijn naam draagt? De Amerikaanse economie groeit met heel kleine stapjes, bacon en benzine zijn duurder geworden sinds Biden president is en de consument maakt zich grote zorgen over de inflatie. Toch blijft Biden met miljarden dollars strooien, schrijft Victor Pak.
Victor Pak (1995) is redacteur bij EW. Wekelijks op zaterdag blogt hij over wat er speelt in de Amerikaanse politiek.
In het afgelopen kwartaal groeide het nationaal inkomen met 2 procent. Een tegenvaller voor een economie die na de enorme klap door de coronapandemie nog herstellende is. De problemen die het herstel beknotten, zijn talrijk. Van het wereldwijde chiptekort en vertragingen in de distributieketen, tot een schreeuwend tekort aan personeel en een flink oplopende inflatie.
Maar in het Witte Huis kijken ze de andere kant op. De tekorten worden gezien als een positief teken: de Amerikanen consumeren weer. Stafchef Ron Klain deelt op zijn Twitteraccount vrolijk positieve cijfers over de economie. Zoals het feit dat 74 procent van de Amerikanen vindt dat het nu een goed moment is om een nieuwe baan te zoeken, het hoogste percentage sinds de terroristische aanslagen op 11 september 2001. Dat neemt niet weg dat er vergeleken met de situatie aan het begin van de coronapandemie ruim vier miljoen minder werkenden zijn.
Biden smijt met duizenden miljarden dollars
President Joe Biden wil gigantisch investeren in de economie. Zijn voorganger Donald Trump spande bij het uitbreken van de coronapandemie al een groot sociaal vangnet en Biden wil dat verder vergroten. Begin dit jaar, met het aantal coronabesmettingen op zijn retour, investeerde hij omgerekend opnieuw meer dan 1.000 miljard euro in de economie.
Lees ook: Dat stimuleringspakket was slechts het begin. Biden wil de economie van de Verenigde Staten hervormen en werkt aan wetsvoorstellen om met zo’n 2.000 miljard euro de sociale infrastructuur te versterken. Dat gaat van gratis hoortoestellen voor ouderen tot honderden miljarden voor klimaatbeleid.
Democraten willen gigantisch investeren uit vrees voor electorale afstraffing
‘Bidenomics’ is een strijdplan gericht op de vorige economische crisis in 2008. De toenmalige president Barack Obama wist de economie na die crisis niet snel genoeg op te lappen, wat in 2010 bij de tussentijdse verkiezingen leidde tot enorme winst voor de Republikeinen. De Senaat bleef nipt in Democratische handen, maar in het Huis van Afgevaardigden werden de Republikeinen de baas.
Prominente Democraten menen dat die crisis en de daaropvolgende verkiezingsnederlaag het veelbelovende presidentschap van Obama in de knop brak. Hij wist als president met zijn ‘Obamacare’ vooral het zorgstelsel flink uit te breiden. Andere wetsvoorstellen liepen na 2010 stuk, omdat de Republikeinen niet wilden samenwerken.
Aanhoudende inflatie zal Biden in de problemen brengen
Lees ook: Uit angst voor een herhaling van dat electorale drama willen Biden en de Democraten geld uitgeven tot ze erbij neervallen. Maar terwijl na 2008 de inflatie nauwelijks toenam, gaat de geldontwaarding nu razendsnel. De klassiek liberale Oostenrijkse econoom Friedrich Hayek (1899-1992) beschouwde inflatie als een tijger die je uit een zak haalt. Centrale banken moeten inflatie in bedwang houden, voordat die de economie ruïneert.
Het economisch beleid van Biden heeft het nog niet zover gebracht, maar de kans is groot dat de nieuwe omvangrijke uitgaven de inflatie verder aanjagen. Volgens minister van Financiën Janet Yellen is dat geen direct probleem. Zij verwacht dat de inflatie halverwege 2022 weer in toom is. De Democraten denken intussen dat de investeringen knelpunten in de economie zullen verhelpen, zodat die efficiënter gaat draaien en de inflatiedruk afneemt.
Biden waagt een cruciale gok. De inflatie baart consumenten nu al grote zorgen. Bestaat die bezorgdheid over een jaar nog steeds, dan kan Biden hetzelfde lot als Obama bijna niet meer ontlopen.