Hoe Timmermans’ volkspartij het midden wil veroveren

08 april 2025
Frans Timmermans presenteert zijn plan voor een nieuwe linkse volkspartij. Beeld: Koen van Weel/ANP

In dit artikel

De feiten: Timmermans lanceert plan voor linkse volkspartij

Bron: GroenLinks-PvdA

Fractieleider Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA) openbaarde een plan voor de nieuwe linkse volkspartij waarvan hij leider hoopt te worden. Hij loopt vooruit op het referendum onder de bijna honderdduizend leden van GroenLinks en PvdA die in juni stemmen over de vraag of de partijen definitief moeten fuseren.

Timmermans schetst een partij die ook de middenklasse moet bedienen. Dat is volgens hem nodig om solidariteit met andere groepen te bewerkstelligen. Hij wil ook toenadering tot ondernemers. Die zijn volgens hem in het verleden te kritisch bejegend door links.

Timmermans: ‘Linkse politici weten doorgaans haarscherp
aan te wijzen waar ondernemers hun werknemers uitbuiten, waar multinationals belasting ontwijken. Maar in die strijd tegen onrecht heeft links soms onvoldoende oog gehad voor de meeste ondernemers. De meesten willen graag een goede werkgever zijn en hun werknemers fatsoenlijk betalen.’

EW’s visie: Timmermans’ beeld van de toekomst is duur en weinig realistisch

Door: Carla Joosten, politiek redacteur

Het is altijd goed als politici hun plannen op papier zetten. Dat geldt zeker voor Frans Timmermans. Hij presenteerde zich afgelopen maanden meer als (afgeslankt) mens dan als politicus, maar kreeg kritiek omdat de inhoud uitbleef.

Timmermans zegt de verzorgingsstaat niet meer te willen afslanken en wil dat de overheid weer meer bescherming biedt. Hoe precies en wat dat kost, laat hij nog in het midden.

Hij doet een handreiking naar de middenklasse. Die moet ‘comfort’ worden geboden. Welkom bij de club, zullen CDA en VVD zeggen.

Middenklasse moet ruimere verzorgingsstaat betalen

Maar de aap komt al meteen uit de mouw. De middenklasse moet van Timmermans meer solidariteit in de samenleving mogelijk maken. Met andere woorden de ruimere verzorgingsstaat betalen. Rijkere Nederlanders zullen in zijn visie meer aan de samenleving moeten afdragen. Dat klinkt vertrouwd uit de linkse hoek.

De ruwe schets van de droom van Timmermans roept de vraag op hoe de verzorgingsstaat in een vergrijsd Nederland betaalbaar kan blijven. Dat hij de nadruk op de eigen verantwoordelijkheid van de burger te ver vindt gaan, is ronduit beangstigend. Vooral een steeds duurdere, vergrijzende verzorgingsstaat zal niet zonder maximale eigen verantwoordelijkheid kunnen.

Timmermans hengelt duidelijk in de vijver van de PVV

In het plan valt verder op dat GroenLinks-PvdA net zo trots is op Nederland als de nationalisten – Timmermans noemt ze niet – van bijvoorbeeld de PVV. Ook rept hij over vaderlandsliefde. Daarmee hengelt hij duidelijk in de vijver van Geert Wilders.

Toe te juichen is het plan om op de kandidatenlijst van de nieuwe ‘volkspartij’ ook mensen zonder academische scholing te zetten, maar met levenservaring en een praktische opleiding.

Wie zegt wat over het plan van Timmermans?

Bron: NPO Radio 1
  • Politicoloog en sociaaldemocraat Julia Wouters: ‘Hoopvol, toekomstgericht verhaal waar trots uit spreekt. Het is offensief in plaats van defensief. Het is waardegedreven.’
  • Voormalig PvdA-wethouder Reshma Roopraam: ‘Het is een prachtig PvdA-verhaal. Maar wat is dan de meerwaarde van een fusie [met GroenLinks] als je naar dit verhaal kijkt? Het is goed dat er naar ondernemerschap en migratie wordt gekeken. Daar moeten wij wat mee als links.’
  • EW schreef eerder over de mogelijke fusie tussen GroenLinks en PvdA. Bij GroenLinks bestaat amper discussie over een gezamenlijke toekomst. In de PvdA klinkt meer gemor. Partijcoryfeeën als Gerdi Verbeet en Ad Melkert vrezen dat het traditionele PvdA-geluid zal verdwijnen. Met zijn visiestuk hoopt Timmermans dat deze kritiek te verstomt.

Verdieping: Dit zijn de standpunten van de nieuwe volkspartij van Timmermans

Timmermans wil een ‘toekomstfonds’ van 25 miljard euro om de productiviteit in het land te verhogen via investeringen in moderne spoorwegen, snelle treinen, wetenschappelijk onderzoek en innovatie, verduurzaming van de industrie en ontwikkeling van hoogwaardige bedrijvigheid. Ook moet achterstallig onderhoud aan wegen, bruggen en energienetten worden weggewerkt.

Tata Steel mag van Timmermans blijven maar moet wel groen staal produceren. De Lelylijn van Lelystad tot Groningen komt er niet alleen maar wordt zelfs doorgetrokken naar Hamburg.

Chemiebedrijven in Rotterdam, Groningen en Geleen gaan draaien op waterstof en er komt een uitstootvrije, elektrische auto-industrie.

Naar voorbeeld van Scandinavië wil Timmermans een sterke verzorgingsstaat, met hoge lonen en hoge productiviteit. Hij wil een actief en ondernemend bedrijfsleven dat verantwoordelijkheid draagt voor het algemene belang met hoogwaardige arbeid, goede arbeidsomstandigheden, hoge lonen en schone productie.

Grens aan arbeidsmigratie, niet aan asielverlening

De arbeidsmigratie moet worden beperkt. Sommige sectoren zullen daardoor moeten krimpen, zoals distributiesector en de vleesindustrie.

Asiel is volgens Timmermans geen probleem. ‘Voor mensen die bescherming nodig hebben, zal altijd plek zijn, maar zij vormen slechts een klein deel van de migratie naar Nederland. We kiezen voor gematigde bevolkingsgroei, inclusief de bandbreedtes voor de netto migratie die daarbij horen, zoals de staatscommissie heeft geadviseerd.’

Timmermans: overheid moet burger minder wantrouwen

De overheid moet burgers minder wantrouwen. Meer vertrouwen is mogelijk, aldus Timmermans, als het stelsel van belastingen, toeslagen en sociale zekerheid eenvoudiger is gemaakt. De zorg en het onderwijs moeten niet verder commercialiseren zoals afgelopen jaren gebeurde.

‘Rechts’ heeft volgens Timmermans te veel nadruk gelegd op de eigen verantwoordelijkheid van de burger bij het oplossen van ‘maatschappelijke uitdagingen’ als wonen. De overheid moet volgens hem het grondrecht op betaalbaar wonen waar maken.

Dit alles moet worden betaald door ‘een eerlijk systeem van belastingheffing, zonder speciale belastingkortingen, en een eerlijke heffing op vermogen, winst en vervuiling’.