Ruim de helft van de eurocommissarissen die in 2014 in Brussel werkten, werkt nu voor lobby-bedrijven in de Belgische hoofdstad. Eenderde van de volksvertegenwoordigers in het Europees Parlement in datzelfde jaar is tegenwoordig werkzaam voor bedrijven die geregistreerd staan in lobby-registers.
Anticorruptie-denktank Transparancy International sloeg dinsdag alarm over de snelle overstap naar het bedrijfsleven van veel oud-politici en -beleidsvormers in Brussel. Niets mis mee, aldus Transparancy International, mits er geen sprake is van belangenverstrengeling. Uit eigen onderzoek van de denktank blijkt dat er alle reden is om dat scherp in de gaten te houden.
Meer: Brussel beticht Kroes van ‘belangenverstrengeling’ na kritiek op Vestager
Banencarrousel en vriendjespolitiek
Het onderzoek noemt de ‘banencarrousel’ tussen diverse overheden in de Europese Unie en techgigant Google als voorbeeld. Er zijn 115 individuele gevallen van politici die gingen werken bij Google, en van hooggeplaatste Google-werknemers die de politiek in gingen. Meer dan de helft van de lobbyisten die voor Google werken, zette zich eerder in voor instellingen van de Europese Unie.
Vooral europarlementariërs komen snel aan een baan als ze de politiek verlaten of hun zetel verliezen. Voor leden van het Europees Parlement gelden geen regels voor de overstap naar het bedrijfsleven; werknemers en assistenten van de parlementariërs moeten wel minimaal anderhalf jaar ‘afkoelen’ voordat ze voor lobby-firma’s aan de slag gaan.
Ook voor eurocommissarissen geldt een afkoeltermijn van anderhalf jaar. Voorzitter Jean-Claude Juncker heeft al aangegeven deze te willen verlengen. Hij hamert vaak op de ethische verantwoordelijkheid van eurocommissarissen. Juncker bepleit strenge normen en wil een einde maken aan de vriendjespolitiek in Brussel.
Beroemde zaken: Kroes en Barroso
Oud-leden van de Europese Commissie gingen onder meer aan de slag bij autoproducent Volkswagen en Bank of America. Bekend is de overstap van VVD’er en voormalig eurocommissaris Neelie Kroes van Brussel naar Silicon Valley: zij zit nu in de adviesraad van taxidienst Uber. José Manuel Barroso, voorzitter van de vorige Europese Commissie, werkt nu voor zakenbank Goldman Sachs. Hij zou tijdens zijn termijn als voorzitter al contact hebben gehad met de Amerikaanse bank.
Bijverdienen buiten Brussel? Deze Europarlementariërs verdienen het meest met ‘bijbanen’
De overstap van Kroes en Barroso naar het bedrijfsleven voedt het slechte imago van de Europese Unie. Volgens critici worden de EU-instellingen in Brussel vooral gebruikt om politici verder te helpen in hun carrière.
Transparancy International bepleit strengere regels in Brussel. Europarlementariërs zouden niet meer zomaar mogen overstappen naar het bedrijfsleven, zoals oud-Commissarissen tijdens hun afkoelperiode niet meer als lobbyist aan de slag mogen voor EU-instituties.