UberEats gaat amoreel om met jonge werknemers, zegt PvdA-minister Lodewijk Asscher (Sociale Zaken en Werkgelegenheid). Via de app van Uber kunnen jongeren zich aanmelden als koerier, maar ze werken uiteindelijk als zelfstandige. Dat is ‘heel asociaal’ volgens Asscher.
Asscher reageert op het bericht van RTL Z dat diverse UberEats-bezorgers zich niet bewust zijn van de consequenties van een baan als koerier. Het bedrijf geeft wel aan dat jongeren voor zichzelf werken en geen arbeidscontract ondertekenen.
Bijverdienen op de fiets
UberEats-koeriers bezorgen per fiets maaltijden aan de deur, in Nederland vooralsnog alleen in Amsterdam. Vanaf zestien jaar mogen jongeren als koerier werken. Vaak op hun eigen stadsfiets rijden ze rond met een rugzak vol eten van UberEats. De uren zijn flexibel en het bedrijf adverteert dat werknemers 12 euro per uur verdienen, veel meer dan het minimumloon voor jongeren.
Koeriers krijgen hun inkomsten bruto overgemaakt. Ze moeten daar dus nog belasting over betalen: in feite worden ze ingezet als zelfstandig ondernemer, bevestigen belastingexperts. De Kamer van Koophandel adviseert de werknemers zich in te schrijven als zelfstandige, maar zet daar ook kanttekeningen bij: omdat de koeriers in dienst zijn bij maar één bedrijf, zou het voor de fiscus kunnen gaan om een verkapt dienstverband.
‘Wat ik hier zie, bevalt me niet,’ stelt Asscher. ‘Los van wat juridisch mag, is het natuurlijk moreel niet goed dat je een kind, iemand van 16 jaar, zonder voorlichting onverzekerd jouw risico’s als miljardenbedrijf laat overnemen.’ De minister wil checken of het juridisch mag wat UberEats doet. Is dat het geval, dan gaat hij kijken naar manieren om de regelgeving aan te scherpen.
Het bedrijf maakt de werknemers overigens gewoon duidelijk dat ze ‘voor zichzelf werken en dus verantwoordelijk zijn voor hun eigen belastingaangifte’. Jongeren worden door UberEats geadviseerd een ‘bevoegde belastingwebsite’ te raadplegen voor advies over hun belastingen.
Werknemers verzetten zich
Uber, symbool van de nieuwe (deel)economie, heeft vaker problemen gehad met werknemers. De chauffeurs in de taxitak van het bedrijf werken als zelfstandigen in onder meer Nederland, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten. Het bedrijf ligt geregeld overhoop met werknemers over de arbeidsvoorwaarden en de verzekering van de chauffeurs en hun auto’s.
Meer over de arbeidsmarkt: dit schadelijke effect had de wet van Wiebes op zelfstandigen
Werknemers van Deliveroo, dat ook maaltijden per fietskoerier aan huis bezorgt, kwamen vorig jaar massaal in opstand. Het bedrijf kondigde aan dat het fietskoeriers per afgeleverde maaltijd ging betalen, in plaats van per uur. In Londen waren protesten: koeriers stelden dat de nieuwe regels in strijd zijn met Britse arbeidsvoorwaarden.
In september 2016 begon UberEats ook in Amsterdam, na een pilot in onder meer New York. Het populaire bedrijf Takeaway.com had vorig jaar 80 procent van de thuisbezorgmarkt in handen, maar fietskoeriers als Foodora en Deliveroo worden steeds populairder. Deze jonge bedrijven richten zich op het bezorgen van gezond eten, vaak van duurdere restaurants die zich in de binnenstad bevinden.