De AOW-leeftijd moet minder hard stijgen. Alleen dan wil FNV instemmen met een grote hervorming van het pensioenstelsel. De vakcentrale ligt daarmee op ramkoers met het kabinet.
FNV-onderhandelaar Tuur Elzinga zegt woensdag in de Volkskrant ‘dat het zo niet kan. Er moet iets gebeuren aan de onrealistische stijging van de AOW-leeftijd’. De vakcentrale hamert er al langer op dat mensen met een zwaar beroep moeite hebben om de steeds verder stijgende AOW-leeftijd werkend te halen.
Eén jaar omhoog
De AOW-leeftijd stijgt sinds enkele jaren mee met de levensverwachting. In 2018 krijgen mensen vanaf 66 jaar een AOW-uitkering. De AOW-leeftijd is daarmee in zes jaar tijd met één jaar verhoogd. Dat vindt FNV dus te snel gaan.
Toch heeft het kabinet geen plannen om het AOW-beleid aan te passen. Eerdere pogingen om de AOW-leeftijd flexibel te maken – eerder een AOW-uitkering krijgen, in ruil voor een lagere uitkering – sneuvelden, omdat ze te duur zouden zijn in de uitvoering en het weinig zou opleveren.
AOW is duur
De AOW kost volgend jaar 38 miljard euro, zo’n 14 procent van alle overheidsuitgaven. Dat bedrag blijft ongeveer stabiel nu de AOW-leeftijd stijgt, maar zou oplopen als die leeftijdsstijging minder hard zou gaan. Dat zou waarschijnlijk betekenen dat de belasting omhoog moet.
Als de AOW-leeftijd minder hard stijgt, stijgt de pensioenleeftijd waarschijnlijk ook minder hard. Dat betekent langer pensioen. Om dat te betalen, zullen of de pensioenen omlaag moeten, of de premies omhoog, waardoor de koopkracht van werkenden nog meer onder druk komt te staan. Ambtenaren die zijn aangesloten bij het ABP, het grootste pensioenfonds van Nederland, zijn volgend jaar al 8,5 procent meer kwijt aan pensioenpremie, onder meer doordat mensen steeds ouder worden.
Akkoord met vakbond
Het kabinet wil dat vakbonden en werkgevers begin volgend jaar een akkoord sluiten over een hervorming van het pensioenstelsel. Het huidige stelsel is extreem rentegevoelig. Door de lage rente kunnen veel pensioenen al jaren niet meer worden verhoogd.
Volgens het kabinet moeten er geen harde toezegging meer worden gedaan over de pensioenuitkering. De uitkering zou meer afhankelijk moeten worden van de rendementen die worden gemaakt met de ingelegde premie. Ook wil het kabinet dat er een individueel pensioenpotje komt, in plaats van grote collectieve pensioenpotten. FNV ziet daar weinig in, maar wil er kennelijk wel over praten als de AOW-leeftijd minder hard stijgt.
Verzet organiseren
Het kabinet wil dat vakbonden en werkgevers tot een akkoord komen, omdat een hervorming dan een breder draagvlak heeft. Sluiten zij geen akkoord, dan dreigt het kabinet zélf het pensioenstelsel aan te passen. Elzinga zegt ‘een offensief in de steigers te zetten’ om dat tegen te gaan. Vakbonden hebben een machtige positie in de pensioenwereld, omdat zij vaak in de besturen van pensioenfondsen zitten.