Het heilige geloof van Marc van der Chijs in bitcoin

Toen Marc van der Chijs vijf jaar geleden zijn videoplatform Tudou voor vele miljoenen aan de Chinese techgigant Alibaba verkocht, dacht hij aan vervroegd pensioen. Hij kocht een zeil- en een motorjacht, twee huizen en mooie auto’s. ‘Ik heb het zes weken geprobeerd, maar vond het verschrikkelijk.’

Van vroegpensioen naar burnout

Vijf jaar later zat de multimiljonair met een burn-out bij de dokter. ‘Ik heb het afgelopen jaar vijf bedrijven opgezet. Ik sliep drie uur per nacht, at alleen op luchthavens en in restaurants. De dokter zei: “Je moet nu rustig aan doen, anders gaat het fout.”’

Rustig aan doen zit niet in zijn DNA. Dat was al zo toen hij 15 jaar geleden zijn luxe expat-leventje bij Daimler in China vaarwel zegde en tegen de stroom in een videoplatform begon.
‘Ik had al snel in de gaten dat het internet veel groter zou worden dan mensen zich toen realiseerden. In China woonde iedereen in kleine huisjes met één tv waar de oudste bepaalde wat er gekeken werd. Ik dacht: door het internet kijkt straks iedereen gewoon op zijn eigen computer. Dat het smartphones zouden worden, kon ik toen nog niet bedenken.’

Maar Van der Chijs was te vroeg.

‘De meeste Chinezen hadden niet eens kabelinternet, laat staan telefoontjes waarmee ze filmpjes konden maken.’ Toch ging hij door. ‘Ik geef nooit op. Als ik ergens in geloof, ga ik er volledig voor. Dat was bij online-video zo. Dat is nu ook zo met de blockchain en de bitcoin.’

Uiteindelijk werd Van der Chijs’ vasthoudendheid beloond, al was het tegen een hoge prijs. ‘Na anderhalf jaar kreeg ik een investering van een half miljoen dollar. In ruil moesten we wel een derde van het bedrijf weggeven. We hadden geen andere keuze, zo werkt het spelletje nu eenmaal.’ Die investeerder maakte, samen met Van der Chijs, een enorme klapper. Tudou groeide uit tot het ‘YouTube’ van China en toen de Chinese techgigant Alibaba het bedrijf in 2013 overnam, werd Van der Chijs in één klap multimiljonair.

Religieus geloof in bitcoin

Van der Chijs oogt als een nuchtere, zakelijke jongen. Maar wie hem hoort spreken, ontdekt al snel dat hij een onvoorwaardelijk, bijna religieus geloof in de bitcoin heeft. Dit geloof ontstond tijdens de bankencrisis op Cyprus in 2013. ‘Ik had daar een rekening die plotseling werd geblokkeerd. Ze zeiden dat ik mijn geld moest afstaan om ándere banken te redden. Toen wist ik: het is afgelopen met dit financiële systeem.’

Van der Chijs zag een alternatief in de bitcoin. Hem bekroop hetzelfde gevoel als vijftien jaar eerder in China met online-video. Weer was hij te snel. ‘Ik dacht: binnen een jaar gaat dit extreem groot worden. We zijn nu vijf jaar verder, en het is nog steeds niet waar ik denk dat het moet zijn.’

Eind vorig jaar leek de grote doorbraak te komen toen de bitcoinkoers door de grens van 20.000 dollar schoot. Maar na die euforie volgden stevige koersdalingen en werd de cryptomunt geplaagd door fraude, manipulatie en hacks. Bovendien heeft de munt zijn belofte als betaalmiddel nog lang niet waargemaakt, vanwege de hoge volatiliteit, lage transactiesnelheid en hoge transactiekosten. Van der Chijs erkent de problemen, maar ziet ze als tijdelijke hobbels. Vol vertrouwen: ‘Ik heb in China geleerd dat de meeste problemen zijn op te lossen.

Voor elk probleem bestaat een oplossing

‘Het probleem van de volatiliteit wordt opgelost als de bitcoin veel meer waard wordt,’ gelooft hij. ‘Ik verwacht dat de bitcoin in 2020 ongeveer 150.000 dollar waard is. De waarde wordt dan veel stabieler. Veel meer mensen gaan de munt dan gebruiken als betaalmiddel, waardoor de waarde nog stabieler wordt.’

Om een betaalmiddel te worden, moet de bitcoin in staat zijn om duizenden transacties per seconde te verwerken. Op dit moment zijn dat er maar zeven tot acht. Dit is de ‘prijs’ die de bitcoin moet betalen voor het onderliggende blockchainsysteem dat veel computerkracht vergt. Dit zorgt ervoor dat de munt niet te kraken is, maar ook dat hij traag, energieslurpend en dus duur is.

Volgens Van der Chijs ligt ook hier de oplossing al klaar: het zogeheten lightning-netwerk. Met dit systeem kunnen mensen met bitcoins betalen, zonder dat elke transactie in de blockchain wordt vastgelegd. ‘Eigenlijk spaar je bitcointransacties op, zoals een winkelier doet wanneer hij betalingen accepteert. Pas wanneer je de kas sluit, wordt de transactie echt vastgelegd. Dit vermindert de belasting op het netwerk.’

Maakt bitcoin de belofte waar?

Van der Chijs denkt dat de bitcoin dankzij dit netwerk eindelijk zal doen waarvoor hij ooit is bedacht: kleine betalingen op internet uitvoeren. ‘Het online-advertentiemodel zal veranderen. In plaats van te betalen met je data, kun je ervoor kiezen om bijvoorbeeld een halve cent te betalen voor toegang tot een website. De microtransacties waren de missing link op internet.’

Hij denkt dat als een grote partij als Amazon dit soort betalingen accepteert, het hard zal gaan. ‘Creditcardmaatschappijen zullen als eerste sneuvelen. Een commissie van 2,5 procent betalen, is niet meer van deze tijd.’

Nu hij toch bezig is: ook de traditionele beurzen gaan eraan. ‘Waarom zou je aandelen alleen tussen 9.00 en 16.00 uur kunnen verhandelen? Als je aandelen in de blockchain uitgeeft, kun je 24 uur per dag handelen. Bovendien betaal je geen transactiekosten meer.’ Uiteindelijk zullen mensen alles van waarde vastleggen en verkopen via de blockchain, verwacht hij. ‘Denk aan je hypotheek of een duur schilderij waarvan je éénhonderdste deel kunt kopen.’

Overheid beschermt de banken

En de banken? Die kunnen beter meewerken. ‘Bankiers praten over creditcards met lagere kosten en snellere overboekingen. Ik denk dan: joh, er is al een heel systeem dat alles oplost. Ze zien niet dat de wereld digitaal is geworden. Daar hoort een digitaal betaalsysteem bij. Een systeem dat sneller, transparanter en betrouwbaarder is, waardoor de middle man, de bank, overbodig wordt. Dat is de blockchain. Wat doet de overheid? Die beschermt de banken.’

Dat de overheid de banken blijft beschermen, begrijpt Van der Chijs ergens ook wel. ‘Als mensen massaal overstappen op een alternatief betaalsysteem, hebben we een groot probleem. Daarom denk ik dat overheden geleidelijk hun eigen cryptomunten moeten invoeren, bijvoorbeeld door een cryptomunt te koppelen aan de dollar of de euro. Die munten kunnen dan naast het fiat-geld bestaan.’

Maar uiteindelijk zal het oude, financiële systeem volledig plaats moeten maken voor het cryptogeldsysteem, denkt Van der Chijs. ‘Centrale banken blijven maar geld bijdrukken om problemen op te lossen die ze zelf creëren. Uiteindelijk zal de boel als een kaartenhuis in elkaar klappen. Als dat gebeurt, staat de bitcoin klaar.’