Meta stopt in de Verenigde Staten met externe factcheckers en kiest voor gebruikerscorrecties.
📍 DE FEITEN: VAN FACTCHECKERS NAAR GEBRUIKERSCORRECTIES
Meta, het moederbedrijf van Facebook en Instagram, stopt met de samenwerking met externe factcheckers in de Verenigde Staten.
Deze factcheckers, onafhankelijke journalisten van gerenommeerde persbureaus, beoordeelden de juistheid van berichten zonder invloed van Meta.
Meta vervangt externe factcheckers door een systeem waarin gebruikers misleidende berichten kunnen corrigeren, vergelijkbaar met X’s ‘Community Notes’. Gebruikers voegen context toe aan berichten die zij als onjuist beschouwen, zonder professionele tussenkomst.
Volgens CEO Mark Zuckerberg is deze stap nodig omdat de huidige factcheckers ‘politiek vooringenomen’ zijn en het vertrouwen van gebruikers meer schaden dan herstellen.
Met deze stap probeert Meta naar eigen zeggen opnieuw een balans te vinden tussen vrijheid van meningsuiting en het aanpakken van schadelijke inhoud.
🔴 VISIE VAN EW: ZUCKERBERG WINT AAN TWEE KANTEN
– Expertopinie Sam Verbeek
Het idee dat Meta ooit een oplossing voor contentmoderatie zal vinden, is een illusie. De enorme schaal van Meta, met 250 miljoen Facebook-gebruikers en 160 miljoen Instagram-gebruikers in de Verenigde Staten en meer dan 5 miljard wereldwijd, maakt het bijna onmogelijk om consistent beleid te voeren zonder kritiek uit te lokken.
Elke beslissing, hoe goedbedoeld ook, roept reacties op uit verschillende politieke en maatschappelijke hoek.
Door professionele factcheckers te vervangen door gebruikerscorrecties, schuift Meta de verantwoordelijkheid voor het controleren van de waarheid van content af op haar gebruikers. Dit biedt meer ruimte voor vrijheid, maar roept vragen op over de betrouwbaarheid en het risico op manipulatie.
In het boek Facebook: The Inside Story van Steven Levy wordt beschreven hoe Mark Zuckerberg zich lange tijd heeft verzet tegen het factchecken van content op Facebook. Hij geloofde sterk in de vrije uitwisseling van informatie en wilde niet de rol van arbiter van de waarheid op zich nemen.
Na de Amerikaanse verkiezingen in 2016 nam de druk toe van zowel het publiek en de overheden als zijn eigen medewerkers. Dit dwong Zuckerberg om zijn standpunt te herzien. Hij stapte langzaam af van zijn oorspronkelijke idealen en voerde strengere maatregelen in om desinformatie tegen te gaan.
Met de nieuwe koers van Meta lijkt Zuckerberg twee vliegen in één klap te slaan. Aan de ene kant verlost hij zichzelf van de ondankbare en peperdure taak van factchecking. Aan de andere kant speelt hij in op de veranderende politieke stand van zaken in de Verenigde Staten door Trump en de conservatieven te plezieren.
De timing van deze beleidswijziging is geen toeval. Na de verkiezingswinst van Donald Trump, die Zuckerberg bestempelt als een ‘cultureel keerpunt’, kiest Meta bewust voor een koers die de conservatieve achterban aanspreekt.
Dit blijkt niet alleen uit het afschaffen van externe factcheckers, maar ook de versoepeling van de regels rond gevoelige onderwerpen als immigratie en gender.
Ook benoemde Meta onlangs Joel Kaplan, een uitgesproken Republikein, tot nieuwe beleidschef. Hij volgde de liberale Britse politicus Nick Clegg op.
Door dit te doen, lijkt Zuckerberg niet alleen de politieke kritiek van rechts te willen verminderen, maar ook te profiteren van een eenvoudigere, minder arbeidsintensieve aanpak.
Met het opportunisme van het Facebook-motto ‘move fast and break things’, grijpt Zuckerberg het politieke moment en moet het maatschappelijk belang wijken voor zijn pragmatisme.
🛑 ‘META LAAT DE VERANTWOORDELIJKHEID VAREN’
Peter Burger, factchecker aan de Universiteit Leiden, zei in een reactie tegen de NOS dat hij Meta’s beslissing om externe factcheckers te vervangen door gebruikerscommentaar ‘schokkend’ vindt. Hij benadrukt dat gebruikers de benodigde expertise missen om desinformatie effectief te corrigeren, wat het risico op verspreiding van onjuiste informatie vergroot.
Ook Marietje Schaake, technologie-expert en voormalig Europarlementariër voor D66, reageerde tegen de NOS. Ze stelde dat Meta hiermee ‘verantwoordelijkheid laat varen’ en zich laat leiden door politieke en financiële belangen. Ze wees erop dat het schrappen van factcheckers kosten bespaart en dat Zuckerberg inspeelt op de politieke wind in de Verenigde Staten.
Beide experts vrezen dat deze beleidswijziging zal leiden tot meer desinformatie en minder controle van schadelijke content.