De vijfde generatie mobiel internet, 5G, is de nieuwe standaard voor mobiele netwerken. De opvolger van 4G is sneller en stabieler. Het omstreden Chinese bedrijf Huawei is marktleider op het gebied van 5G-infrastructuur. Huawei zou achterdeurtjes in zijn apparatuur inbouwen en een verlengstuk zijn van de Chinese staat. In Groot-Brittannië wordt Huawei-apparatuur, onder druk van de Verenigde Staten, daarom volledig uit het 5G-netwerk verwijderd. Hoe zit dit in Nederland?
Waarom wacht Nederland met een beslissing over 5G van Huawei?
De regering maakt onderscheid tussen de kritieke kern van het 5G-netwerk en de overige minder kwetsbare infrastructuur. De kern mag in elk geval niet in handen komen van een ‘kwaadwillende partij’. Het netwerk is dan te gevoelig voor spionage. Kwaadwillende bedrijven staan onder invloed van een staat of willen het netwerk mogelijk misbruiken. De regering kan voor de veiligheid van het netwerk bepaalde bedrijven uitsluiten.
Lees ook het interview met Pete Hoekstra in EW: ‘Gebruik apparatuur Huawei brengt onacceptabele risico’s met zich mee’
Het is onduidelijk om welke bedrijven dit gaat, tot frustratie van ondernemers die hierdoor niet weten met wie zij zaken mogen doen. ‘Als een bedrijf het stempel “onbetrouwbaar” krijgt, moet dit wel overeind blijven bij de rechter. Nu al duidelijkheid geven, kan op de lange termijn juist veel meer schade opleveren op het moment dat we ons werk niet goed hebben gedaan,’ zegt een woordvoerder van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat tegen Elsevier Weekblad. Maar of, en vooral wanneer, er een uitwerking komt, kan hij niet zeggen.
Chinese technologie in het hart van de Nederlandse informatievoorziening ligt gevoelig. Huawei wordt ervan beschuldigt dat het achterdeurtjes heeft ingebouwd om informatie weg te sluizen – voor de Chinese overheid – al zijn die nooit gevonden. Het bedrijf ontkent ook alle aantijgingen. Wel verplicht een Chinese wet het bedrijf ‘technische ondersteuning’ te bieden aan veiligheidsinstanties.
Hoe kijkt de Europese Unie naar het gebruik van Huawei in 5G-netwerken?
Er zijn Europese richtlijnen voor lidstaten bij de aanleg van een veilig 5G-netwerk. Aan de hand van deze richtlijnen kunnen veiligheidsmaatregelen worden genomen, op Europees en nationaal niveau.
Ook wil de Europese Commissie dat landen voor de kern van het netwerk bedrijven met een ‘verhoogd risico’ weigeren. De Europese Commissie noemt Huawei niet expliciet als zo’n ‘ongewenst bedrijf’, maar stuurt de lidstaten wel naar de Europese concurrenten van Huawei: het Zweedse Ericsson en het Finse Nokia.
Een grote meerderheid van de lidstaten heeft al wetgeving, of is bezig die te maken, om de aanleg van 5G te reguleren. In veel landen worden de veiligheidsvereisten aan netwerken herzien en aangescherpt. Vaak ontbreken nog wel de exacte eisen die nationale overheden aan bedrijven willen stellen.
Voor de aanleg van de kern van het 5G-netwerk moeten bedrijven meer dan één ‘vertrouwde partij’ kiezen. Zo blijft de invloed van één bedrijf op het netwerk beperkt. In de praktijk is dit lastiger gezegd dan gedaan, aangezien apparatuur van verschillende leveranciers, zoals van Huawei en Nokia, niet altijd goed samengaat.
Hoe wordt er in China gereageerd?
Huawei is tevreden dat Europese lidstaten voor de aanleg van 5G-infrastructuur zelf bedrijven mogen kiezen aan de hand van de richtlijnen. Het bedrijf spreekt van een ‘onbevooroordeelde en op feiten gebaseerde beslissing’. Huawei ontkent dat de Chinese overheid dankzij wetgeving informatie kan opvragen.
Het bedrijf zegt nooit mee te werken met landen of organisaties die zich met de beveiliging van Huawei willen bemoeien of die invloed willen uitoefenen op de bedrijfsvoering. Huawei ontkent het bestaan van achterdeurtjes in de 5G-infrastructuur en het spioneren voor de Chinese overheid.
Liggen er meer Chinese bedrijven onder het vergrootglas?
Dat geldt al lange tijd voor ZTE. De Federal Communications Commission (FCC), een Amerikaanse telecomwaakhond, bestempelde ZTE en Huawei tot gevaar voor de nationale veiligheid van de Verenigde Staten.
De twee bedrijven mogen sinds mei 2019 geen zaken meer doen in Amerika. De FCC vond Huawei en ZTE al langer een gevaar voor de nationale veiligheid, maar die kritiek kreeg nooit de status van een officieel oordeel. Dat gebeurde onlangs wel.