Demissionair minister van Financiën Wopke Hoekstra (CDA) kondigde 4 maart in een interview met het AD ‘ineens’ aan dat hij de Werkloosheidsuitkering (WW) met één jaar wil verkorten. Politieke partijen wisten niet hoe snel ze dat moesten veroordelen, maar Hoekstra’s opmerking komt niet uit de lucht vallen en is onderdeel van een groter plan.
Nu is de duur van de WW-uitkering afhankelijk van de totale periode die iemand heeft gewerkt. Je ontvangt de werkloosheidsuitkering minimaal drie maanden en maximaal twee jaar, maar dat laatste is dus alleen weggelegd voor de wat oudere werkzoekenden.
Hoekstra wil het recht op die uitkering verkorten naar maximaal één jaar, maar hij wil de uitkering in dat ene jaar dan wel verhogen. Nu krijg je de eerste twee maanden 75 procent van het laatstverdiende dagloon, daarna wordt dit 70 procent. Het CDA wil dit verhogen naar 90 procent in de eerste twee maanden, 80 procent in de daaropvolgende vier maanden en de uitkering in het laatste half jaar verlagen naar 70 procent van het laatstverdiende dagloon.
Politiek keurt het plan af
Hoekstra’s plan kan niet op veel steun rekenen. Diverse politieke partijen reageren verbaasd. Vooral het moment waarop – midden in de coronacrisis— leidt bij veel partijen tot boze reacties. PvdA-lijsttrekker Lilianne Ploumen noemt het voorstel ‘onfatsoenlijk’ en wil hierover graag in debat met Hoekstra.
SP-lijsttrekker Lilian Marijnissen veranderde de verkiezingsslogan van het CDA van ‘Nu doorpakken’ in ‘Nu afpakken’. GroenLinks-leider Jesse Klaver tweette over het voorstel: ‘Bij rechts betalen gewone mensen de rekening van de coronacrisis.’
Niet alleen linkse partijen uiten kritiek. Forum voor Democratie vindt het voorstel van Hoekstra een ‘ontzettend slecht idee’. Geert Wilders (PVV) noemt Hoekstra op Twitter een ‘een ongelofelijke aso’.
Dat gaat snel.
Van Nu Doorpakken naar Nu Afpakken. https://t.co/7JXZtF3zcV
— Lilian Marijnissen (@MarijnissenL) March 4, 2021
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Verder reageerden ook ChristenUnie, D66 en de eenmansfracties van Henk Krol en Femke Merel van Kooten afkeurend op het plan van Hoekstra. ‘Dit is wel het laatste wat je midden in een coronacrisis wil,’ vindt D66-Kamerlid Steven van Weyenberg.
WW-verkorting komt niet uit de lucht vallen
Over de timing valt te discussiëren, maar het plan komt niet uit de lucht vallen. Het is namelijk onderdeel van een advies van de Commissie Regulering van Werk, beter bekend als de Commissie-Borstlap. Onder leiding van oud-topambtenaar Hans Borstlap presenteerde de commissie op 23 januari 2020 een advies over de toekomst van de arbeidsmarkt.
Het CDA heeft in zijn verkiezingsprogramma opgenomen dat de partij de aanbevelingen van de Commissie-Borstlap zal overnemen, wat overigens meer partijen hebben gedaan. Het CDA heeft de WW-verkorting dan ook laten doorrekenen door het Centraal Planbureau (CPB) en die bevindingen zijn maandag 1 maart gepresenteerd. ‘Deze maatregel is een ombuiging van 0,6 miljard euro,’ berekende het CPB.
Onderdeel van groter plan
De Werkloosheidsuitkering terugbrengen tot een periode van één jaar is bovendien maar een klein onderdeel van het hele plan. Als het CDA alle adviezen van de Commissie-Borstlap overneemt, zullen er zogenoemde loopbaanwinkels komen die werklozen in dat jaar veel actiever ondersteunen en begeleiden naar een nieuwe baan. Ook komt er een persoonlijk ontwikkelbudget dat wordt gebruikt om te blijven leren en bijscholen, waardoor de kans op (langdurige) werkloosheid verkleint.
Bovendien vindt Hoekstra dat ‘wat betreft het solliciteren ook oudere mensen of mensen met een andere achternaam dan Janssen of Hoekstra moeten worden uitgenodigd voor een gesprek, want uiteindelijk hebben we al het talent nodig.’ Hij gaat daarover met de sociale partners in gesprek.