Wordt de verhuurdersheffing deze politieke beschouwingen geslachtofferd? Die kans is groot nu een Kamermeerderheid voor afschaffing van de belasting voor woningcorporaties is. Vooral linkse partijen zien in afschaffing een oplossing voor de woningnood. Zonder heffing van 1,8 miljard euro zouden woningcorporaties meer sociale woningen kunnen bouwen.
Op de eerste dag van de Algemene Politieke Beschouwingen in Den Haag bleek zelfs de VVD open te staan om de heffing aan te passen. Het is een grote wens van linkse partijen zoals GroenLinks en de Partij voor de Arbeid. Die willen de heffing helemaal schrappen, het CDA wil die met honderden miljoenen euro’s verlagen.
Uitgerekend PvdA was voor invoering van de verhuurdersheffing
De verhuurdersheffing is een extra belasting voor verhuurders die meer dan vijftig woningen verhuren in de sociale sector. Dat zijn huizen met een huur van minder dan 752,33 euro per maand. In 90 procent van de gevallen zijn dit woningcorporaties, de overige 10 procent particulieren. Komend jaar verwacht de staat ruim 1,8 miljard euro te ontvangen door de belasting.
Dat uitgerekend de PvdA de heffing wil afschaffen, is opmerkelijk. De verhuurdersheffing werd in 2013 ingevoerd in het kabinet-Rutte II waarvan de PvdA deel uitmaakte. Toenmalig VVD-minister van Wonen, Stef Blok, was verantwoordelijk voor de invoering van de belasting op de woningcorporaties.
Tijdens invoering waren woningcorporaties verzeild in megalomane projecten
Het idee achter de extra heffing was dat de woningmarkt een duwtje in de rug zou krijgen. Toen de heffing werd ingevoerd, lagen woningcorporaties onder vuur, er waren schandalen rondom dure auto’s en megalomane projecten zoals de aanschaf van het schip SS Rotterdam door een woningcorporatie. De corporaties konden die heffing dus wel lijden. Ze zouden huren kunnen verhogen om meer te concurreren met de vrije huursector, of vastgoed afstoten en met dat verdiende geld nieuwe, goedkope, sociale huurwoningen bouwen.
Corporaties verhoogden zowel de huren en stootten waardevol vastgoed af, maar de krapte op de woningmarkt werd groter. Er werd te weinig bijgebouwd. Corporaties zitten op hun handen, omdat ze hun geld om te investeren aan het Rijk moeten overmaken. Inmiddels zijn er in veel gemeenten lange wachtlijsten voor een sociale huurwoning.
Nog tot 2035 tekort aan woningen
Het is een onderdeel van de algehele oververhitting van de woningmarkt. Ook aan koopwoningen is een groot gebrek. Dit jaar zijn er 300.000 woningen te weinig voor het aantal mensen dat een huis wil kopen, meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) onlangs. Om het tekort te kunnen bijbenen, moeten er in de komende tien jaar zeker één miljoen huizen worden gebouwd. Zelfs na 2035 zal er nog een tekort aan woningen zijn, meldt ABF Research in een rapport in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken.
Of de verhuurdersheffing op de tweede dag van de Algemene Politieke Beschouwingen wordt afgeschaft, is onduidelijk. De VVD staat open voor aanpassing, maar is net als het CDA niet bereid de gehele heffing op te doeken. Bovendien zal vanuit het demissionaire kabinet de wens bestaan om geen gat van 1,8 miljard euro in de begroting te slaan. Bij verlaging of afschaffing zal de staat op zoek moeten naar een extra lastenverzwaring.