Crisis Evergrande: hoeveel last krijgt het Westen hiervan?

Evergrande Group headquarters in Shenzhen - ANP

De door schulden geplaagde Chinese vastgoedreus Evergrande zegt dat het voor het eerst sinds het in de problemen kwam een aantal uitstaande schulden heeft terugbetaald. Wat zegt dat en gaan we in het Westen ook last krijgen van de crisis bij dit bedrijf?

1.

Wat is de actuele stand bij Evergrande?

Evergrande is naar eigen zeggen donderdag 30 september – twee weken nadat het in betalingsproblemen was gekomen – begonnen met het terugbetalen van een deel van de uitstaande schulden bij kopers van investeringsproducten. Die protesteren al weken tegen gemiste betalingen van de projectontwikkelaar. Evergrande heeft een schuld van omgerekend 260 miljard euro.

Donderdag zou Evergrande de eerste 10 procent over hebben gemaakt van het geld dat deze maand moest worden betaald voor de vermogensbeheerproducten. Het geld is op de rekening van de beleggers gestort, aldus het bedrijf in een verklaring. Of dit waar is, is onduidelijk. Evergrande gaf eerder aan dat het betalingen deed, terwijl ontvangers niets op hun rekening hadden gekregen.

Evergrande kwam twee weken geleden in een vicieuze cirkel terecht. Kopers van nieuwe appartementen haakten af toen de eerste berichten opdoken dat het bedrijf niet meer aan zijn financiële verplichtingen kan voldoen. In China is het gebruikelijk om appartementen op bestelling te kopen en pas na jaren de sleutel te krijgen. Die geldstroom stokt nu.

2.

Wie is Evergrande-topman Xu Jiayin?

Xu Jiayin is de oprichter en grootaandeelhouder van de Chinese vastgoedgigant Evergrande. In 2017 riep het zakenblad Forbes hem zelfs uit tot rijkste man van China. Hij had toen een geschat vermogen van omgerekend 39 miljard euro.

Xu is een selfmade man. Hij is in 1958 geboren in een boerengezin in een dorp in de arme Centraal-Chinese provincie Henan. Chinese media melden dat hij zijn moeder op eenjarige leeftijd is verloren aan bloedvergiftiging en daarna is opgevoed door zijn grootmoeder.

Xu laat zich graag Hui Ka Yan noemen, dat is zijn Kantonese naam. Op die manier klinkt het alsof hij een Hongkongse tycoon is, en dat werkte lange tijd statusverhogend in China.

Xu studeerde aan het toenmalige Instituut voor IJzer en Staal in de stad Wuhan. Na zijn afstuderen klom hij op tot de hoogste functie van het staalbedrijf waar hij was aangesteld.

Nadat de toenmalige Chinese leider Deng Xiaoping in 1992 China had opengesteld voor het Westen, en voor het toepassen van kapitalistische productiemethoden, grepen veel Chinezen hun kans om een eigen privébedrijf op te zetten. Ook Xu deed dat. Hij trok naar de Zuid-Chinese plaats Shenzhen dicht bij Hongkong, want daar waren de regels voor privéondernemers veel vrijer dan in de rest van China. Daar richtte hij in 1996 Evergrande op, toen alleen een projectontwikkelaar van vastgoed.

Inmiddels kan Evergrande bogen op een breed aanbod van producten en diensten: elektrische voertuigen, themaparken, een voetbalclub, financiële dienstverlening. Maar met vastgoed wordt het grote geld verdiend. En daar zitten nu ook de grootste problemen.

3.

Hoeveel last gaan we in het Westen van die crisis hebben?

De crisis bij de Chinese vastgoedreus Evergrande raakt de wereldeconomie indirect, schreef Marijn Jongsma vorige week in EW.

‘De problemen bij Evergrande hebben veel overeenkomsten met het failliet van de Amerikaanse zakenbank Lehman Brothers in 2008. De Chinese vastgoedmarkt wordt gevoed door schuldopbouw, bij zowel de ontwikkelaars als de huizenkopers. Dat maakt het systeem uitermate kwetsbaar voor een daling van de huizenprijzen, zoals dat destijds gebeurde in de Verenigde Staten.
Het verschil is dat de Chinese kapitaalmarkt veel minder geïntegreerd is in het wereldwijde (lees: westerse) financiële systeem. De Amerikaanse huizenmarktcrisis werd een wereldwijde kredietcrisis, omdat de hypothecaire leningen in het land waren herverpakt en doorverkocht. De risico’s waren zowel verdoezeld als mondiaal verspreid, waardoor financiële instellingen elkaar geen geld meer wilden lenen en de centrale banken moesten inspringen om het ‘systeem’ te redden.

Er zijn ongetwijfeld westerse beleggers die op de een of andere manier geld hebben verstrekt aan Evergrande. Maar het gewicht van Chinese beleggingen in overzeese portefeuilles is vooralsnog relatief gering. De crisis bij het vastgoedbedrijf is dus in de eerste plaats een Chinees probleem. En dan vooral voor de lokale beleggers.’

4.

Hoe nu verder?

In de laatste paar dagen is de Chinese staatsbank begonnen met het pompen van geld in de markt om de gemoederen te kalmeren. Op dinsdag ging het alleen al om een bedrag van omgerekend 13,3 miljard euro. Autoriteiten houden de markt scherp in de gaten, terwijl ze kalmte proberen te bewaren.

Beijing heeft weinig mogelijkheden over. Het zal de duizenden huizenkopers die een onafgemaakt huis hebben gekocht willen beschermen, evenals bouwvakkers, leveranciers en kleine investeerders.
In China werkt 20 procent van de werknemers in de stedelijke gebieden in de vastgoedsector en aanverwante sectoren, becijferde, Moody’s eerder. Autoriteiten zullen waarschijnlijk proberen de risico’s voor andere vastgoedbedrijven zo laag mogelijk te houden. Tegelijkertijd probeert de Chinese overheid sinds augustus 2020 het excessief lenen door vastgoedbedrijven juist tegen te gaan. Nu bijspringen zou aan die boodschap afdoen.